Licht is voor een plant een zeer belangrijk element om te kunnen overleven. Natuurlijk is de precieze lichtbehoefte anders per plantensoort, maar als je jouw geliefde kamerplant op een donkere plek in huis zet zal de plant niet tot nauwelijks groeien. Zelfs voor het raam zullen sommige kamerplanten moeite hebben met groeien.
Hier leggen we uit waarom planten licht nodig hebben. En hoe je kunstlicht in kunt zetten om jouw plant tevreden te houden.
Waarom hebben planten licht nodig?
Dieren hebben eten nodig om te kunnen overleven. Ze halen energie uit het organisch materiaal dat ze binnenkrijgen. Bij een plant werkt dit net even iets anders. Ze zetten water en koolstofdioxide (CO2) om in glucose (C6 H12 O6) en zuurstof (O2).
Licht wordt dus omgezet in energie, ook wel fotosynthese genoemd. Door middel van de energie van dit proces kan een plant groeien en bloeien. Voor dit proces gebruikt de plant de groene bladcellen. Vergelijk het een beetje met een zonnepaneel die zonlicht omzet in energie.
Om zoveel mogelijk licht te kunnen absorberen zie je dat veel planten naar het licht toegroeien, of in ieder geval hun bladeren naar het licht toe draaien. Dit zie je heel duidelijk aan de Calathea. Als je het belangrijk vindt dat jouw plant symmetrisch is kun je hem iedere week een kwartslag draaien.
Alhoewel je niet letterlijk ziet hoe een plant licht gebruikt, kun je wel verschillen waarnemen tijdens de verschillende jaargetijden. Je zult bij veel kamerplanten zien dat ze sneller en meer bladeren aanmaken als het lente begint te worden. De hele zomer groeien ze vrolijk door. Naarmate de dagen korter beginnen te worden merk je dat er minder snel groei plaatsvindt. Geen paniek! Dit is de normale cyclus van de plant. Er is steeds minder daglicht beschikbaar, dus de groei wordt geremd. Veel planten zullen in de herfst en winter helemaal geen nieuw blad aanmaken.
Onvoldoende licht
Wat gebeurt er als jouw plant onvoldoende licht krijgt? Minder dan de lichtbehoefte? Ten eerste is goed om op te merken dat de lichtbehoefte per plant anders is. Een tropische plant groeit onder de hoge bomen van het tropisch regenwoud en ziet daar vaak weinig zonlicht. Een citroenplant krijgt in de natuurlijke omstandigheden juist zeer veel direct zonlicht. Dit is belangrijk om te weten bij de verzorging van de plant.
We gaven al aan dat een plant licht gebruikt om energie uit te halen. Zodra de hoeveelheid licht minder is dan de behoefte krijgt een plant dus minder energie voor de dingen die nodig zijn.
Hetzelfde geldt voor mensen: krijg je minder calorieën binnen dan je nodig hebt, dan zul je moe worden en minder kunnen. Voor een korte periode is dat niet zo erg, maar op den duur wordt de schade steeds groter.
Wanneer planten niet in hun lichtbehoefte worden voldaan levert dit dus problemen op. Bij kleurrijke planten met een mooie bladtekening zie je dat deze al snel beginnen te vervagen. Dit gebeurt er bijvoorbeeld als een gekleurde of bonte Tradescantia lang in de schaduw hangt. Na een nog langere periode laat de plant bladeren vallen. Als er daarna nog langer geen licht komt zijn de energievoorraden helemaal op en gaat de plant dood.
Kunstlicht voor planten? Ga voor slimme LED
Het extra belichten met kunstmatig licht zal dan in veel gevallen helpen. Het plaatsen van een lamp bij de kamerplant kan een positief effect hebben op de levendigheid. Dit kan werken om de plant weer gezond te krijgen, maar ook preventief. De plant gezond houden dus. In werkelijkheid is het wel iets lastiger dan alleen een lamp bij de plant plaatsen.
Als je wilt dat je plant extra profijt heeft van kunstmatig licht moet je wel rekening houden met een aantal factoren. Het is belangrijk om rekening te houden met het type lamp, intensiteit en hoeveelheid van het licht en de lichtkleur (ook wel kleurtemperatuur genoemd).
Als je al deze aspecten meeneemt bij het kiezen van de juiste verlichting kom je al snel uit bij slimme led verlichting. Led is namelijk energiezuinig, makkelijk te dimmen en heeft verschillende kleurtemperaturen. Slimme verlichting kun je zelfs met je telefoon bedienen en naar wens instellen en veranderen. Meer informatie over de beste slimme verlichting vind je bij Philips hue.
Kleurtemperaturen voor planten
Van een goede slimme LED lamp kun je dus de kleurtemperaturen in stellen. Deze zijn zeer belangrijk om in te spelen op de behoefte van de plant. Het menselijk oog ziet wit licht, maar in werkelijkheid is dit opgebouwd uit allerlei kleuren licht.
Deze kleurtemperatuur wordt uitgedrukt in de schaal van Kelvin. Planten hebben tijdens de groeit voornamelijk blauw licht nodig. Dit komt neer op tussen de 3000 en 4000 graden Kelvin. Gaat een plant de bloeifase in, dan is er uit juist weer meer rood licht nodig. Dit ligt tussen 2100 en 2700 Kelvin.
