Heeft jouw geliefde Calathea bruine randen aan de bladeren? Daarin ben je helaas niet alleen. Veel plantenliefhebbers hebben een haat-liefdeverhouding met de Calathea. Aan de ene kant zijn het prachtige planten met indrukwekkende bladeren. Aan de andere kant zijn het echte dramaqueens die veel eisen stellen op het gebied van de verzorging.
Bruine randen aan de bladeren zijn één van de meest voorkomende signalen dat de Calathea iets niet prettig vindt. Wat dat “iets” dan kan zijn, dat lees je hier. We behandelen de meest voorkomende oorzaken én de oplossing. Tot slot vind je hier een antwoord op veel gestelde vragen, bijvoorbeeld over het afknippen van die bruine randen.
Calathea bruine randen: oorzaken
De bladeren van jouw Calathea krijgen bruine randen, maar waarom? Hieronder vind je de meest voorkomende oorzaken, op volgorde van hoe vaak ze voorkomen. Daarnaast is het goed om op te merken dat we het hier niet hebben over bruine punten aan de bladeren, maar echt bruine randen of volledig bruin wordende bladeren.
Hoe goed je de verzorging van deze planten ook aanpakt: een paar bruine puntjes zijn niet te voorkomen. Velen zien het lang in leven houden van een Calathea al als een hele opgave. Een paar bruine bladpunten over de loop der jaren is iets wat je meestal zult moeten accepteren. Dat neemt niet weg dat je ze wel tot een minimum kunt beperken met onderstaande tips.
1: Droge lucht
De meest voorkomende oorzaak van een Calathea bruine randen is te droge lucht. Om het effect van droge lucht te kunnen begrijpen is het goed om te kijken naar de originele habitat van deze planten. In het wild groeien ze namelijk in tropische gebieden. De luchtvochtigheid is daar zeer hoog: meestal tussen de 75% en de 90%. De luchtvochtigheid in onze woningen en kantoren is daarentegen veel lager: meestal ligt die zo tussen de 40% en de 60%.
Een Calathea is dus een hoge luchtvochtigheid gewend en de bruine randen ontstaan door een blootstelling aan een lagere luchtvochtigheid. Vaak houdt de Calathea zich gedurende de lente en zomer nog wel staande, maar worden de bruine randen in de herfst en winter echt een probleem. De reden? Dan staat de kachel aan. De kachel verlaagt de (al lage) luchtvochtigheid nog veel verder.
“Calathea sp.? Marantaceae” by In Memoriam: Ecuador Megadiverso is marked with CC BY-NC-SA 2.0.
De oplossing voor Calathea bruine randen
Een lage luchtvochtigheid voorkomen, en dus die bruine randen voorkomen, kan gezocht worden op een aantal gebieden:
- Zet de plant nooit bij een kachel. De droge lucht die hier vanaf komt is echt schadelijk voor de Calathea.
- Benevel de bladeren met een plantenspuit. Door de bladeren volledig nat te maken kun je de bruine randen meestal voorkomen. Gebruik hiervoor het liefste regenwater. Kraanwater bevat kalk en kan, na het opdrogen, witte vlekken op de bladeren achterlaten.
- De Calathea doet het prima in de badkamer omdat daar de luchtvochtigheid vaak zeer hoog is. Denk er wel om dat de badkamer voldoende daglicht heeft om de plant goed te kunnen laten groeien.
- Maak gebruik van een luchtbevochtiger. Er zijn modellen op de markt die vrij schappelijk geprijsd zijn.
2: Droge aarde
Droge aarde zorgt niet direct voor bruine randen aan jouw Calathea. Wel kunnen ze ontstaan als de plant voor langere tijd achter elkaar, of meerdere keren, in uitgedroogde grond staat. Ook nu is het weer goed om te kijken naar de natuurlijke habitat. Daar staat de plant in constant vochtige grond.
De oplossing voor Calathea bruine randen
Probeer de natuurlijke zo goed mogelijk na te bootsen door de aarde in pot altijd licht vochtig te houden. Let wel: met licht vochtig bedoelen we niet drijfnat. Daarnaast is het aanbevolen om gaten in de bodem van de pot te boren. Zo kan overtollig water uit de pot lopen. Je geeft namelijk gemakkelijk iets te veel water. Door de gaten in de pot blijft dit overtollige water niet rondom de wortels staan en veroorzaakt zo geen wortelrot.
3: Water kwaliteit
Hadden we al gezegd dat Calathea’s diva’s zijn op gebied van de verzorging? Veel problemen kunnen ontstaan doordat de plant kraanwater krijgt. Dat klinkt misschien overdreven, maar bedenk eens welke stoffen er in ons kraanwater zitten die de plant in de natuur nooit zou krijgen. Denk bijvoorbeeld alleen al aan mineralen en metalen, zoals koper, ijzer en chroom. Ook zit er kalk in ons kraanwater.
Deze stoffen zijn niet direct schadelijk voor de plant, maar na verloop van tijd bouwen de hoeveelheden zich op in de aarde. Uiteindelijk zorgt dit voor de bruine randen aan de bladeren of zelfs volledig bruine bladeren.
De oplossing voor Calathea bruine randen
Je zou kunnen kiezen voor een waterfilter, maar veel makkelijker is het om regenwater op te vangen en dit aan jouw Calathea te geven. Nogmaals: een keertje kraanwater is echt geen probleem. Het gaat hier om de lange termijn.
Kun je de bruine randen afknippen?
De bruine bladranden aan jouw Calathea zijn natuurlijk niet wenselijk. Helaas zullen ze nooit meer herstellen. Een bruin geworden blad kan simpelweg niet meer “levend worden”. Dan is de volgende vraag: kun je ze afknippen? Ja dat kan, maar knip enkel in de bruine rand. Knip nooit in het levende gedeelte van het blad, want anders ontstaat weer een nieuwe bruine rand. Je moet dus een heel klein stukje laten zitten.
Een Calathea bruine randen kun je ook volledig wegknippen. Doe dit zo dicht mogelijk bij de basis van de plant.
