Het lukt niet iedereen een-twee-drie maar de geduldige leerling krijgt door herhaling snel vat op het vermeerderen van planten. Want dat betekent stekken eigenlijk. Kleine plantenpeuters bij de mama’s weghalen en ze een eigen groeileven gunnen. Natuurlijk pak je wel het goede seizoen voor je stekactiviteiten. Dus alleen in de lente of de zomer. Zo kun je het verstekte kleine grut de grootste overlevingskans geven. Jonge stekken hebben de aangename temperatuur van de zomer nodig om goed te groeien.
Zoveel mogelijkheden om planten te gaan stekken
Stekken klinkt simpel maar er zijn nogal wat manieren om te gaan stekken. Soms scheur je, een andere keer ga je enten of je gaat professioneel oculeren. Via een hele serie technieken kun je je kamerplanten stekken. Hieronder een samenvattend overzicht van een dozijn veel gebruikte methodes om te stekken:
• Kopstek: kop van plant afknippen (net boven een blad van de moederplant) en deze wortelen
• Enten: een stukje stam plaatsen op een donor stam door een snee te maken waarin de nieuwe stek terecht komt
• Wortelstek: wortel van plant in diverse stukken opdelen; deze dan verpotten in aarde
• Scheuren: plant voorzichtig uit elkaar scheuren en opgedeeld verpotten
• Bladstek: een blad gebruiken als nieuwe stek; vanuit het blad komt er wortel
• Stengelstek: een stengel verdelen in diverse stukken van ca. 8 cm en deze gaan wortelen
• Zaden of sporen: (plant moet soms eerst wel bloeien) zaadje of spoor van plant als start voor nieuwe stek maken
• Afleggen: takje of stengel naar de grond afbuigen
• Houtstek: gezonde tak afknippen en minimaal 10 cm in grond zetten
• Baby (pup): een cadeautje want de stek is er dan al, een startend plantje dat naast de moederplant al rijst en dus ook al eigen worteltjes heeft
• Oculeren: stuk plant of stam op steel van andere plant plaatsen zodat ze samen als eenheid verder groeien
• Marcotteren: nieuw wortelstel maken halverwege de plant door de stam kaal te maken
Stekken in water of in grond
Het meest vaak gaan de stekjes het water in, nou ja, een deel daarvan. Eenvoud voorop. Je vult een glas, mok of vaas met wat lauwwarm water en zet je stek erin. Sommige soorten stekken kun je eerst nog even van onderen schuin afsnijden om zo de wortelvorming te stimuleren. En dan maar kijken waar de worteltjes blijven. Zijn de wortels tussen 5 en 10 cm lang, dan mogen ze over naar de ‘vaste’ grond. Dat is voor de stekjes vaak wel even wennen, zo’n overstap. Zorg er dan ook voor dat de grond licht vochtig blijft. En houd je jonge stekken ook uit de volle zon.
De ‘waterfase’ van het stekken wordt ook wel overgeslagen. Dan gaan de stekjes meteen de grond of een gevulde bloempot in. Ook hier beginnen de stekjes lustig te groeien. Het enige nadeel is dan dat je niet kunt zien hoe het met de ontwikkeling van de wortels gesteld is. Goede stekgrond maak je gemakkelijk zelf: drie delen potgrond en een deel zand, goed gemengd. Besef wel dat je bij cactusstekken de verhouding meer naar het zand moet laten gaan en bij een bananenplant juist meer richting potgrond. Wil je meer weten over hoe je specifieke planten kunt stekken? Bekijk dan onze gids over zamioculcas stekken.
Tijd, tijd en tijd
Nieuwe stekken maken kost echt wel tijd. Soms ben je al zes weken onderweg voor het stekje je geduld beloont met een beginnetje van nieuwe wortels. Soms blijven die wortels ook gewoon weg. Niet elk stekje haalt het namelijk. Houd het daarom niet bij een stekje van een bepaalde plant, maar gebruik er een paar meer. Sommige stekjes geven met bruine wortels aan dat ze lijden aan wortelrot. Knip de rotte worteltjes dan weg, ververs al het water en doe de behandelde stekjes weer terug.
Een serie tips voor je stekwerk
• Werk met stekken van tussen de 10 en 15 cm
• Gebruik een scherp mes als je plantenstekken knipt
• Kies alleen echt gezonde planten als je gaat stekken
• Zorg voor een zeer schone pot waar de stek in terecht gaat komen
• Geef jonge stekken regenwater (zo vermijdt je kalk)
• Verwijder de onderste bladen van de stek om de plant zo direct aan het werk te laten gaan met het aanmaken van wortels
• Kies stevige volwassen stengels als je plantenstekken knipt
• Kies meteen goede grond voor de stek
• Gebruik stekpoeder (voor extra voedingsstoffen en bescherming tegen plantenplagen)
• Beschadig zo min mogelijk de al aanwezige wortelstructuur van de stek
