De alsemambrosia tref je vaker aan dan je denkt. Het is een plant die je vaak zal zien groeien op zanderig, ruderaal terrein, zoals verlaten terreinen en akkers. Het wordt dan ook vaak als onkruid aangezien, maar is het wel alleen maar onkruid? We gaan je alles vertellen wat je moet weten over de alsemambrosia.
De composietenfamilie
De alsemambrosia is onderdeel van de composietenfamilie. Ze zijn een bijzonder onderdeel van deze plantenfamilie, aangezien ze geen fraai gekleurde bloemen hebben. De meeste bloemen van de composietenfamilie hebben deze namelijk wel. De alsemambrosia heeft kleine bloemen en wordt alleen bestoven via de wind, wat erg bijzonder is voor deze plantenfamilie.
Planten van de composietenfamilie kom je onbewust regelmatig tegen. Zo groeit bijvoorbeeld de Canadese fijnstraal tussen bijna elke stoeptegel. De hoge fijnstraal lijkt hierop, alleen zul je minder snel tegenkomen. De planten behoren allemaal tot de composietenfamilie maar de hoge fijnstraal en de Canadese fijnstraal verschillen onderling nog veel van elkaar, maar groeien makkelijk op veel plekken.
De alsemambrosia
De alsemambrosia heeft mannelijke en vrouwelijke bloemen. De mannelijke bloemen hebben een zeer grote hoeveelheid pollen welke zich makkelijk via de wind verplaatsen. De mannelijke bloemen zijn trosvormig en hangen naar beneden.
De stengel van een Alsemambrosia is groen en voelt zacht aan. Het is een eenjarige plant en een volwassen versie kan wel 150 cm hoog groeien! De bladeren zijn dubbel veerdelig. De bladeren staan tegenover elkaar aan de stengel, maar hoe hoger hij groeit, hoe meer de bladeren verspreid zullen gaan groeien. Ook de bladeren zijn groen van kleur en voelen zacht aan, net als bij de hesperis.
Hoe planten ze zich voort?
Doordat de mannelijke bloemen naar beneden hangen, kunnen ze zich makkelijk voortplanten. Meestal worden de pollen verspreid door de wind. Door de manier waarop de mannelijke bloemen groeien kunnen de pollen ook vallen als er geen wind is die de pollen naar de vrouwelijke bloemen blaast.
De vrouwelijke bloemen bevinden zich onder in de tros. Ze hebben relatief lange stempels, zodat ze de vallende pollen makkelijker kunnen opvangen. Op deze manier kunnen ze bestoven worden. Na de bestuiving groeien er eivormige nootjes met een soort kroontje aan de bovenkant. Door deze uitsteeksels kunnen ze makkelijk in de vacht van dieren blijven hangen en zo verspreid worden. De zaadjes blijven wel tot 40 jaar kiemkrachtig!
Onkruid of niet?
De meeste mensen zullen de alsemambrosia, de Canadese fijnstraal en de hoge fijnstraal als onkruid zien. Ze groeien dan ook vaak op braakliggende terreinen of akkerlandschap. Ook kunnen ze wel eens in de tuin belanden. Zo groeit de Canadese fijnstraal ook erg makkelijk tussen de straat- en stoeptegels. De biodiversiteit wordt ermee vergroot, maar toch halen veel mensen ze snel weg
Een andere plant om de biodiversiteit in de tuin te vergroten is de calamintha. De calamintha staat beter bekend als bergsteentijm. Het is van oorsprong een bosplant en is dus ook veel in de natuur te vinden net als de alsemambrosia. De calamintha is steeds populairder en is een aromatische plant. Ze trekken veel vlinders, hommels en bijen aan. Dit kan er weer voor zorgen dat andere planten, zoals de hesperis, sneller voortplanten. De hesperis verwildert uit tuinen en kan zich daarna in de natuur redelijk lang op vochtige plekken standhouden.
Laat het staan!
Ook al plant je ze niet zelf in je tuin, dit hoeft niet te betekenen dat je ze direct moet weghalen. Naast dat ze zorgen voor extra biodiversiteit, brengen ze ook nog eens mooie bloemen. Zo heeft de hesperis mooie grote bloemen die lila, paars of wit van kleur kunnen zijn. Ze kunnen dus ook nog eens erg mooi staan in je tuin en wat kleur toevoegen!
Zo heeft de hesperis hetzelfde effect als de calamintha. Ze zijn mooi van kleur en verspreiden een heerlijke geur door de tuin. Op deze manier trekken ze veel insecten aan. Zo kunnen ze zich sneller voortplanten. Ze groeien verder ook erg makkelijk en je hoeft er weinig aan te doen qua verzorging of onderhoud. Zo kun je bijvoorbeeld dus de hesperis makkelijk in je tuin laten staan en zal het verschillende voordelen opleveren! Met bovenstaande soorten kun je dit wel doen, maar als je de alsemambrosia in je tuin hebt, is het wel weer belangrijk dat je deze snel weghaalt uit de tuin.
Giftig of niet?
De alsemambrosia komt van nature niet in Nederland voor, maar is inheems in Amerika. De plant is waarschijnlijk rond 1875 ingevoerd vanuit de VS met hooi. Hier hebben de zaden van de alsemambrosia ingezeten. Tegenwoordig komen de zaden van de alsemambrosia ook voor in vogelzaad. Op deze manier kan de plant zich makkelijk verspreiden en groeit hij snel in de tuin.
De alsemambrosia hebben we bestempeld als een invasieve exoot. De pollen zijn namelijk erg sterk allergeen en staan dan ook beter bekend als een hooikoortsplant. In de VS zijn ze zelfs echt een plaag van onkruid in de landbouw.
Wanneer je de plant in je tuin aantreft, kun je hem dan ook het beste verwijderen. Doe dit voordat hij gaat bloeien. Zodra hij gaat bloeien zal hij namelijk pollen gaan verspreiden, wat hooikoorts veroorzaakt, en zal hij zichzelf makkelijk kunnen voortplanten en op nog meer plekken kunnen groeien. Verwijder de plant niet zomaar met je blote handen, maar draag altijd handschoenen. Hij kan namelijk een vervelende allergische reactie veroorzaken op je huid.
Denk er ook aan dat je de plant niet op de composthoop gooit. Zelfs vanuit de composthoop zal hij zich weer kunnen herstellen, gaan bloeien en alsnog zichzelf weer voort zien te planten. Wanneer de alsemambrosia eenmaal in de tuin gebloeid heeft, is het ook een stuk moeilijker om van de plant in je tuin af te komen. Je kunt hier dan ook beter snel bij zijn en de alsemambrosia snel verwijderen voordat hij bloeit. Gooi hem hierna in de GFT-afvalbak. Doordat hier een deksel op zit kunnen ze zich niet meer voortplanten en zul je er geen last meer van hebben of kunnen krijgen in je tuin.
