Herkennen is één ding, maar er actief aan bijdragen een heel ander. Inderdaad, als jij je gieter graag ter hand neemt, kan het mis gaan. Wie al te scheutig z’n kamerplanten bewatert, is zelf verantwoordelijk voor een van de meest schadelijke zaken bij planten: wortelrot. Water geven wordt zo bijna een kunst, want te weinig is niet goed en bij een teveel kunnen je planten letterlijk verzuipen. Dat kan overigens ook als je niet teveel water geeft maar juist te vaak…
Let op het volume van water geven
Als planten te royaal in het water staan, blijven hun wortels met lege handen achter. Want die kunnen dan geen zuurstof meer aan de aarde onttrekken. En dat is het begin van de wortelrot. Dit artikel spitst zich toe op herkenning van dit fenomeen. Hoe kun je wortelrot herkennen? Om daarna in te gaan op de behandeling. Want wortelrot moet onmiddellijk aangepakt worden om de overlevingskans van de aangetaste plant te vergroten.
Verstikt en verzopen
Wortelrot is een universeel probleem bij planten. Je kunt je dus niet beperken tot een aantal soorten kamerplanten die er eigenlijk geen last van kunnen krijgen. De grootste veroorzaker van wortelrot ben en blijf je zelf. Als jij je planten begiet, verzadig je eigenlijk de aarde met water. Dat wat de potgrond niet meer kan absorberen, verdwijnt naar de bodem van de bloempot. Waar je zo een onderaards vijvertje creëert. Hoe groter die laag water op de bodem van de pot, des te groter het onheil voor de plant. Daarbij komt dat de potgrond, helemaal bomvol water, de zuurstof heeft weggedrukt. De aarde is letterlijk niet luchtig meer en dat doet je planten schade. Want plantenwortels hebben naast water ook zuurstof nodig om goed hun werk te kunnen blijven doen. De combinatie van te weinig zuurstof en teveel water is fataal voor wortels die dan ook beginnen te rotten. Dat dit proces gaande is, kun je overigens ook ruiken. Geef je je plant water en ontwaar je een stank, dan ruik je de wortelrot al. Een odeur van een pruttelende vulkaan (zwavel) of een moerasgeur.
Verkleuring is vaak fout
Mocht je het niet ruiken, dan kun je het zien. De bladeren en de stam hinten al of er sprake is van wortelrot. De bladeren verkleuren dan naar geel en soms naar bruin. Meestal zie je eerst gele vlekken op bladeren die slap beginnen te hangen. Neigt het geel naar bruin, dan krijg je loskomende bladeren. Ook de stengel of stam geeft informatie. Zo zie je bij een vetplant, een cactus of een dracaena de stam zacht en ietwat snotterig worden. Ook een vinger in de potgrond steken, helpt je te checken of er wortelrot gaande is. Is je vinger vochtig, dan is de aarde echt nat en gaan de alarmbellen af: wortelrot in wording! Is je Yucca plant verkleurd? Ontdek waarom Yucca gele bladeren kan hebben.
De behandeling
Je hebt het idee dat je kamerplant te maken heeft met wortelrot. Je ziet dat je plant het moeilijk heeft en verkleurt. Je ruikt verdachte zaken. En je voelt een wel heel nattige potgrond. Allemaal indicaties die erop wijzen dat je wortelrot dient te bestrijden. Dat doe je door eerst de plant uit de bloempot te halen. Schud de plant een tijdje voorzichtig zodat de aarde tussen de wortels vandaan begint te regenen. Niet elk kluitje hoeft helemaal los van de plant. Het is voldoende als je de wortels goed kunt zien. De losgekomen aarde kan weggegooid.
De ziekte wegsnijden
Nu heb je je kamerplant open en bloot voor je. Check de wortels nu ze zichtbaar zijn. Gezonde wortels hebben een bepaalde stevigheid en tonen zich met een witte of bruine kleur. Daar blijf je dus van af. Maar wortels die er niet goed uitzien, dien je te verwijderen. Daarvoor gebruik je een heel schoon mesje. Zodra je het mesje in de zieke wortels zet, komen er bacteriën op het lemmet. Maak het mesje vaak schoon tijdens het karweitje en zorg ervoor dat het lemmet niet in contact komt met de gezonde wortels. Want je wilt voorkomen dat je wortelziektes over gaat brengen op de goede wortels.
Wortels weg? Dan ook bladeren wegsnijden
Stel dat je na de klus ongeveer de helft van alle wortels weg hebt moeten snijden omdat ze er ziek uitzien. Dan moet je daarna ook de plant zelf halveren. Zo boven, zo beneden. Door je kamerplant zelf te halveren gaat de verhouding met de overgebleven wortels namelijk weer kloppen. Zet de plant dan in nieuwe aarde terug in een goed schoongemaakte bloempot. Dan kan het herstel beginnen. De plant moet namelijk eerst weer even ‘opstarten’. Die verdient dan ook een tijdje extra aandacht en goede verzorging.