Clusia: Alles wat je moet weten

De Clusia is een leuke kamerplant die, met de juiste verzorging, heel lang mee kan gaan. Vanaf kleins af aan tot een volgroeide plant is ze een lust voor het oog. De Clusia vertakt regelmatig, zelfs al als kleine plant, en is dus een interessante kamerplant om te hebben. Haar blaadjes zijn glanzend, groeien in paartjes en klappen zich uit nadat ze zijn volgroeid.

Op deze pagina lees je alles over de Clusia, welke soorten er nog meer zijn en hoe je deze leuke planten moet verzorgen. Ze staat bekend als een makkelijke en sterke kamerplant, maar er zijn een aantal dingen die je moet weten om haar optimaal te kunnen verzorgen. Die lees je hier.

Clusia verzorging

Standplaats en licht

De Clusia plant staat het liefste zo licht mogelijk. Door voldoende licht kan ze goed groeien en behoudt ze haar prachtige groene kleur en glans. Als de plant te weinig licht krijgt merk je dat de groei wordt afgeremd. Als een Clusia echt te veel in de schaduw staat komt er helemaal geen nieuwe groei, zelfs niet in de lente en zomer. In dat geval is het zaak om de plant dichter bij een raam te verplaatsen.

Dicht bij een raam is sowieso de juiste standplaats, omdat daar het meeste licht de kamer binnen komt. Kijk echter uit met direct zonlicht. De volle zon kan een aanvulling zijn op de gezondheid van de plant. Je merkt dan dat ze sneller groeit en soms krijgt ze een mooie rode rand langs de bladeren. Het is helaas al snel te veel zonlicht. Zeker in de zomermaanden is de volle zon in het raamkozijn vrij heet kan bruine vlekken op de bladeren veroorzaken.

Toch raden wij aan om de Clusia een zonnige standplaats te geven omdat de voordelen groter zijn dan de nadelen. Het is dan zaak om het plantje na aankoop te laten wennen aan de zon. Geef haar in het begin een plekje met wat schaduw en indirecte zonlicht en verplaats haar iedere week een stukje dichter bij het raam. Dan moet het goed gaan. Merk je toch bruine vlekken op de bladeren? Zet haar dan weer wat verder bij het raam vandaan.

Standplaats en temperatuur

Clusia planten komen van oorsprong uit zeer warme gebieden. Het is dan misschien verbazingwekkend dat ze hier bij een minimale temperatuur van 11 ℃ overleven. Met “overleven” is dan ook alles gezegd. Voor een optimale groei is het belangrijk dat de temperatuur hoger ligt dan die 11 ℃. Het mooiste is om de temperatuur altijd boven de 18 ℃ te houden, wat in de meeste huiskamers wel moet lukken.

Een belangrijk punt bij de temperatuurvereisten van de plant is het vermijden van grote temperatuurschommelingen. Deze kunnen bladverlies als gevolg hebben. Grote verschillen in temperatuur kunnen ontstaan door het verplaatsen van de plant of als de plant op de tocht staat. Alhoewel ze zal herstellen is het toch zonde: de Clusia is voor een tijdje kaal.

Clusia water geven

Een Clusia water geven heeft een paar aandachtspunten. Ten eerste is het verschil in waterbehoefte in de verschillende jaargetijden belangrijk. Tijdens de lente en zomer verbruikt een Clusia meer water en moet de grond altijd licht vochtig blijven. In de herfst en winter mag de grond ook uitdrogen tussen de gietbeurten. Overigens mag de grond in de herfst en winter ook licht vochtig blijven, maar dit hoeft dus niet.

Hoe veel en hoe vaak geef je dan water? Dat is afhankelijk van het verbruik van de plant. We noemden al het jaargetij, maar daarnaast is de afmeting van de plant ook nog een factor: een grote Clusia verbruikt meer water dan een kleine. Ook ga je merken dat deze plant op een lichte standplaats sneller droog staat dan op een standplaats met meer schaduw.

De juiste aanpak is dan ook om je vinger in de potgrond te steken en zien of er aarde aan blijft plakken. Als er geen aarde meer aan je vinger plakt (of een klein beetje) kun je water geven. Als er nog veel aarde aan je vinger blijft plakken is de grond nog te nat om water te geven. Na verloop van tijd wordt je hier vanzelf handig in en ontwikkel je een routine om water te geven.

Voorkom wortelrot

Wortelrot bij Clusia’s is helaas iets wat kan gebeuren. Een eerste teken van wortelrot zijn slappe bladeren en soms ook slappe stengels. Ook bruine of gele vlekken op de bladeren zijn een teken van te veel water. Zodra je de eerste tekenen aan de plant ziet is er onder de grond al langere tijd iets gaande: doordat de wortels van de Clusia in te natte grond staan zijn ze gaan rotten. Als je wortelrot niet oplost gaat de Clusia dood.

Gelukkig kun je haar in een vroeg stadium nog redden door alle potgrond te vervangen voor droge. Voorkom dit probleem in de toekomst door gaten in de pot te boren. Als je water geeft komt het er bij de gaten weer uit zodat je nooit een overschot in de pot hebt staan. Het is slim om de pot op een schotel te zetten zodat het water niet op de vloer of kast terecht komt.

Clusia verpotten

Als je al een tijdje een Clusia hebt dan weet je: het zijn niet hele snelle groeiers. Aan de bovenzijde van de plant zie je in de groeifase wellicht veel nieuwe vertakkingen, het wortelgestel ontwikkelt zich daarentegen vrij traag. Verpotten is pas nodig als je de wortels uit het drainage gat uit de onderkant ziet groeien.

Verplanten van een Clusia doe je het liefst in het voorjaar. Het is altijd mogelijk dat je tijdens het verplanten iets aan de plant beschadigd (zowel aan de wortels als de stengels). In de lente gaat de plant de groeifase in en heeft dan dus de tijd om te herstellen van die schade.

Gebruik tijdens het verpotten altijd verse potgrond. Let daarbij wel op dat je geen extra plantenvoeding toedient in de periode na het verpotten (lees daarover hieronder meer). Gebruik een pot die ruim groter is dan de vorige en zorg ook altijd voor drainage gaten in de bodem om wortelrot te voorkomen.

Plantenvoeding

Plantenvoeding is nodig om de groei en gezondheid van de Clusia te ondersteunen. Geef enkel voeding als daar behoefte aan is. De voeding uit de potgrond is meestal na een paar maanden op, dit is afhankelijk van de soort. Zodra die op is kun je gaan bijvoeden.

Je kunt een plantenvoeding voor (groene) bladplanten gebruiken, liefst biologisch. De behoefte aan voeding is aanwezig tijdens de lente en zomer. Geef dan wekelijks een klein beetje.

Clusia en luchtvochtigheid

Hoe weet je of een kamerplant kan overleven bij een lagere luchtvochtigheid? Een belangrijke hint is de dikte van de bladeren. De Clusia heeft dikke bladeren en kan dus prima overleven bij een lagere luchtvochtigheid.

Toch is het slim om de plant af en toe te benevelen met een plantenspuit, net zoals je wellicht al doet bij jouw Calathea of Monstera (ook bekend als Gatenplant). De bladeren regelmatig vochtig houden heeft meerdere voordelen:

• Stof blijft minder goed op de bladeren liggen. Dat heeft als gevolg dat de plant beter aan fotosynthese kan doen en dus beter kan groeien.
• Beestjes zoals luizen hechten zich niet graag aan een plant die regelmatig vochtig is.

Clusia snoeien

In de natuur kunnen sommige Clusia’s wel 15 meter hoog worden. Als kamerplant redden ze dat natuurlijk niet, maar snoeien is alsnog nuttig om de plant mooi in vorm te houden. Dit hoeft niet, maar door regelmatig te snoeien blijft de plant voller en (is persoonlijk) mooier. Snoei simpelweg de langere uitlopers weg totdat de plant weer in verhouding is. Let op: bij het snoeien kan sap vrijkomen wat irriteert op de huid en giftig is bij inname.

Clusia omschrijving en natuurlijke habitat

Van oorsprong is de plant afkomstig uit de tropische gedeeltes van Amerika. De naam heeft deze plantfamilie gekregen als eerbetoon aan de botanicus Charles de l’Écluse (bron). In het wild zijn er zo’n 400 soorten bekend. In het wild groeien Clusia’s uit tot volledige bomen van soms wel 20 meter hoog. Daar zijn het groenblijvende en winterharde planten die soms beginnen als epifyt.

Wij kennen de plant natuurlijk voornamelijk als kamerplant. Ze is zo populair vanwege de leuke, glimmende, ronde bladeren die in paartjes aan de korte stelen groeien. Door haar groeiwijze doet ze denken aan sommige Peperomia soorten. Ook als kamerplant kan ze behoorlijk groot groeien, mits ze goed wordt verzorgt en voldoende ruimte in de pot heeft uiteraard. Na enkele maanden tot jaren groei gaan de stengels en takken verhouten. Dit geeft de plant een robuust uiterlijk.

Handtekeningboom

In het Engels noemen ze de Clusia vaak “autograph tree”, oftewel handtekeningenboom. De reden: de bovenzijde van het blad is in te krassen en deze krassen blijven nog heel lang staan. Hieronder op de foto is dat goed zichtbaar.

Kan de Clusia bloeien?

De Clusia bloem is vaak wit of roze en zeer de moeite waard. Hieronder op de foto is een bloeiende Clusia te zien. Qua opbouw en uiterlijk van de bloem doet ze denken aan de bloemen van de Hoya, maar de bloem van de plant is een stuk groter.

Helaas zal de plant als kamerplant niet snel tot bloei komen. De omstandigheden zijn hier niet zo perfect als in de natuurlijke habitat (ook al doe je natuurlijk nog zo je best met de verzorging). Er zijn andere kamerplanten van tropische afkomst die wel vaak bloeien als kamerplant. Bekend om hun bloemen zijn onder andere de Lepelplant en de Lipstickplant.

Veel gestelde vragen en problemen

Clusia verliest bladeren

Clusia’s staan bekend als vrij sterke kamerplanten, maar zijn tegelijkertijd gevoelig voor grote veranderingen. Het kan natuurlijk gebeuren dat je de plant moet verplaatsen, bijvoorbeeld bij een verhuizing, maar schikt dan niet als ze al haar bladeren verliest (of tenminste een groot deel). Een Clusia herstelt vrij snel van dit bladverlies met nieuwe uitlopers. Het kan slim zijn om haar wel eerst helemaal terug te snoeien vanwege het kale uiterlijk van de plant.

Een andere reden voor het verlies van bladeren kan een te lage temperatuur zijn. Voornamelijk bij een zeer snelle daling van de temperatuur, bijvoorbeeld door een airco of tocht, kan dit gebeuren. Zolang deze lage temperatuur niet permanent is zal de plant herstellen van dit bladverlies.

Slappe bladeren

De Clusia heeft slappe bladeren, dat is vaak een teken van wortelrot. Haal de plant uit de pot en controleer de aarde. Is deze drijfnat en zijn de wortels week? Dan is het zaak om alle aarde te vervangen voor nieuwe. Hopelijk kun je de plant dan nog redden. De wortels zijn week geworden door de rot en het kan dan ook lastig zijn om de aarde netjes te verwijderen. Doe dit dan ook voorzichtig.

Dit probleem in de toekomst voorkomen kan door te zorgen voor een goede drainage. Boor gaten in de bodem van de pot zodat overtollig water weg kan stromen. Hierdoor blijft het water niet rondom de wortels staan en gaan ze niet rotten. Een Clusia kan dood gaan aan wortelrot als je er niet op tijd bij bent.

Welke Clusia soorten bestaan er?

Wist je dat er in het wild bijna 400 Clusia soorten bestaan? Vaak zeggen we Clusia, maar bedoelen we de Clusia Rosea Princess. Dit is logisch, want de plant Rosea Princess is verreweg de meest voorkomende Clusia kamerplant. Het is alleen niet correct: Clusia is een geslacht van planten, waar bijvoorbeeld de Clusia Rosea Princess onder valt.

Is de Clusia een luchtzuivende plant?

Ja: de blaadjes van de Clusia kunnen de lucht zuiveren. Hier moeten we wel eerlijk zijn. De blaadjes zijn vrij klein en kunnen dus niet veel lucht zuiveren, al zijn ze er nog zo goed in. Er zijn kamerplanten die veel groter bladoppervlakte hebben en je dus beter kunt inzetten om de lucht te zuiveren. Denk hierbij aan de Bananenplant of de luchtzuiverende Philodendron.

Is de plant gevoelig voor ziektes en beestjes?

Gelukkig merk je niet vaak schade aan de plant door ziektes of beestjes. Deze planten zijn vrij resistent. Daarnaast hebben ze dikke bladeren en zijn dus minder interessant voor spint, trips of luis. Deze insecten zuigen liever sap uit dunnen bladeren zoals je bij bijvoorbeeld de Graslelie ziet.

Clusia samenvatting