Hoya is geliefd als kamerplanten vanwege de looks. Het zijn planten die sierlijk groeien met mooie bladeren. Deze bladeren zijn mooi, maar de meesten zullen de Hoya in huis halen vanwege de bloei.
Hoya heeft in de natuur een zeer uitgestrekte habitat. Er zijn soorten te vinden in onder andere China, Australië en Indonesië. De verschillende soorten hebben allen een net iets ander uiterlijk. Sommige hebben donkere en ovaalvormige bladeren, anderen weer lichtkleurige en langwerpige bladeren.
Er zijn soorten met witte, roze, gele en paarse bloemen. Welke kleur de bloemen ook zijn, ze hebben allemaal een glans die doet denken alsof ze van was zijn gemaakt. De bijnaam van deze plant is dan ook Wasbloem.
De Hoya is dus sierlijk, maar het is ook een makkelijke kamerplant die wel een stootje kan hebben. Op deze pagina lees je over de juiste verzorging. Ook vind je hier interessante achtergrondinformatie over de groei- en bloeiwijze en een overzicht van de meest voorkomende soorten.
Hoya groeiwijze
Hoya is een plantengeslacht wat bestaat uit ruim 500 soorten. Het geslacht valt in de plantenfamilie Maagdenpalm. De eerste soort werd in 1810 ontdekt door de botanicus Robert Brown.
Alle Hoya’s groeien als epifyt. Dat betekent dat ze geen wortels in de grond hebben, maar groeien op andere leverende planten. Epifyt is een samenstelling van de Griekse woorden “epi” (op) en “phyton” (plant). Op planten dus. De plant waarop een epifyt groeit is meestal een grote boom met grof schors om goed tegenaan te klimmen. De boom waarop de epifyt groeit noem je trouwens een forofyt. In ons land houden we deze planten vaak als hangplanten, maar het zijn dus eigenlijk klimmers.
Net zoals andere planten heeft ook een Hoya voedingsstoffen nodig. Die verzamelt de plant dus niet met wortels uit de grond, maar wordt onttrokken aan vocht, regenwater en vuil wat zich op de boomschors ophoopt rondom de wortels. Een epifyt haalt dus geen voedingsstoffen uit de boom waar hij op groeit, anders zou het een parasiet zijn.
Hoya planten zijn groenblijvend en sommige soorten kunnen tot wel 20 meter lang groeien. In een pot in de huiskamer bereik je deze lengte niet vaak, maar het geeft wel aan wat een groeikracht ze hebben.
Hoya bladeren
Zoveel Hoya soorten er zijn, zoveel variatie is er ook in het type blad. Sommigen hebben hele smalle bladeren van slechts een paar millimeter breed. Anderen hebben weer hele brede bladeren van wel 30 centimeter in omtrek. Bladeren variëren van lang en smal tot bijna perfect rond en alle vormen die daar tussen zitten.
Ook het blad oppervlakte type en kleur varieert. Er zijn soorten met effen groen blad, anderen hebben weer een gevlekt patroon. Er zijn soorten met gladde bladeren en soorten met een donsachtige structuur. Veel soorten hebben vlezige, dikke bladeren die doen denken aan de bladeren van vetplanten. Verderop deze pagina bij het overzicht van veelvoorkomende soorten wordt deze prachtige variatie nog eens duidelijk.
De groeiwijze van de bladeren is meestal wel gelijk. Alhoewel sommige soorten wat “bossiger” lijken groeien ze allen aan lange ranken waar de bladeren tegenover elkaar zitten. Deze ranken zijn vaak dun, maar er zijn ook soorten met dikke ranken die van hout lijken te zijn.
Hoya bloei
De groeiwijze en het blad zijn mooi, maar de Hoya is toch vooral populair vanwege de bloemen. De bloemen groeien in schermen. Een scherm is een bloeiwijze waarbij bloemetjes aan korte stengels zitten (steeltjes) die vanuit een gemeenschappelijk punt ontstaan. In het engels heet dit Umbel omdat dit doet denken aan een umbrella (paraplu).
Deze bloemschermen kunnen zeer groot worden. Sommige soorten zijn bijna 30 centimeter breed. Op de individuele steeltjes groeien de bloemetjes. Ieder bloemetje heeft de vorm van een vijfpuntige ster. In het bloemetje zit een bloemkern die vaak een afwijkende kleur heeft. Ook deze kern heeft vijf punten die tegenovergesteld staan op de punten van de buitenzijde. De textuur van de bloemetjes zijn vaak glanzend. Vandaar de bijnaam Wasbloem. Maar er zijn ook soorten met een harige structuur, zoals je hieronder op de foto ziet.
Hoya soorten
Wist je dat er meer dan 500 Hoya soorten zijn? Veruit de meeste hiervan groeien in Azië, maar er zijn ook soorten die groeien op de Filippijnen en in Australië. Van al deze soorten is er een klein aantal in ons land beschikbaar als kamerplant. De meesten zullen de Hoya Bella wel kennen, die is vrij populair. Naast deze variant vind je hieronder nog een aantal prachtige soorten die je als kamerplant kunt verkrijgen.
Hoya Carnosa
Deze soort wordt ook wel de Grote Wasbloem genoemd en is in ons land verreweg de meest voorkomende. De reden is vrij eenvoudig: het zijn sterke en mooie planten tegelijkertijd. De Hoya Carnosa is een kamerplant die wel een stootje kan hebben en tegelijkertijd prachtig bloeit.
Hoya Carnosa Tricolor
De Hoya Carnosa Tricolor is een prachtige variatie op de Hoya Carnosa. Deze variant heeft bladeren in drie kleuren: groen, roze en wit. Een prachtige variatie op een al prachtige plant.
Hoya Kerrii
De Hoya Kerrii wordt ook wel de Hartjesplant genoemd vanwege de hartvormige bladeren. De plant bloeit net zo mooi als de andere soorten, maar wordt voornamelijk vanwege het blad verkocht. Vaak zie je ze als een enkel blad in een pot, zoals hieronder op de foto.
Hoya Bella
De Hoya Bella wordt ook wel de Kleine Wasbloem genoemd en is ook een veel voorkomende soort in ons land. Hieronder op de foto zie je er eentje. De soort is te herkennen de bladeren. Die zijn smaller en puntiger dan de bij de Grote Wasbloem en meestal effen groen.
Hoya Linearis
De Hoya Linearis heeft een ander uiterlijk dan de meeste Hoya soorten. De bladeren zijn zeer smal en langwerpig. Ze lijken als trossen aan de plant te groeien, maar dit is gezichtsbedrog. De smalle bladeren groeien op dezelfde manier als de andere soorten, aan stengels. De bloemen zijn platter van vorm en lichter van kleur, maar hebben nog steeds dat kenmerkende uiterlijk van de Hoya bloem.
Hoya Australis
De Hoya Australis staat bekend als de Gewone Wasbloem, maar aan deze plant is niks gewoon. De bloemen zijn net zo prachtig als de andere soorten. De bladeren zijn iets ronder en vaak lichtgroen van kleur.
Hoya Pubicalyx
De Hoya Pubicalyx heeft langwerpige, donkergroene bladeren. Op deze bladeren zitten witte vlekken. In het Engels heeft deze variatie dan ook de bijnaam Splash Plant. De bloemen zijn vaak roze tot paars van kleur.
Hoya Wayetii
De Hoya Wayetii is in ons land niet zo veel verkrijgbaar in de tuincentra. En dat is jammer, want het is een mooie Hoya soort. De bladeren zijn smal en de bloemen zijn vaak donkerpaars van kleur.
Hoya Krimson Queen
Deze variatie heet voluit Hoya Carnosa ‘Krimson Queen’ en wordt ook wel Hoya Variegata genoemd. De bladeren zijn groen met witte gedeeltes en geven de plant een speelse en unieke uitstraling.
Hoya Polyneura
Dit is een snelgroeiende soort die ook wel Fishtale Hoya wordt genoemd. Deze bijnaam heeft het plantje gekregen aan de groeiwijze en het patroon op de bladeren. Hieronder op de foto zie je dit goed.
Hoya Obovata
De Hoya Obovata is een soort die je in Indonesië in de natuur tegenkomt. Daar groeit dit plantje over grote bomen in het tropisch regenwoud. De Hoya Obovata heeft brede, ovale bladeren die uitkomen in een punt.
Hoya Lacunosa
De Hoya Lacunosa wijkt af van de rest door de kleur van de bloemen. Beter gezegd: de kleur van de binnenkant van de bloemen. Bij de populaire varianten is deze binnenkant roze, bij de Lacunosa is deze geel. Een erg mooie combinatie.
Hoya Retusa
De Hoya Retusa is een soort met zeer smalle, langwerpige bladeren. Vanwege deze smalle bladeren wordt dit ook wel de Gras Hoya genoemd. De bloemen zijn wit met een bordeauxrode binnenkant.
Hoya Heuschkeliana
Het leuke aan de Hoya Heuschkeliana? De bloemen. Deze bloemen hebben dezelfde structuur als die van zijn broertjes en zusjes, een beetje was-achtig, maar zijn in dit geval boller van vorm. De meeste Hoya soorten hebben plattere bloemen. De bloemen van de Hoya Heuschkeliana zijn oranje en soms roze.
Hoya Macrophylla
De Hoya Macrophylla springt er echt uit met de mix van kleuren op de bladeren. Daarnaast zijn de lichtroze en witte bloemen ook een lust voor het oog!
Hoya verzorging
Over het algemeen zijn dit zeer sterke planten die vrij gemakkelijk zijn in het onderhoud. Gemakkelijk betekent echter niet dat je de plant kunt verwaarlozen. Er zijn natuurlijk een aantal punten waar je rekening mee moet houden. Per specifieke soort zijn er specifieke eisen, maar over het algemeen kun je alle soorten op dezelfde manier verzorgen.
Licht en standplaats
De juiste hoeveelheid en het juiste type licht zijn belangrijk voor een goede en gezonde groei. Het type en de hoeveelheid zijn twee verschillende dingen:
- Het juiste type licht. Het gaat erom dat de Hoya indirect zonlicht krijgt, geen direct zonlicht. De reden hiervoor is af te leiden van de natuurlijke groeiwijze. In de natuur groeien deze planten op en onder hoge bomen in het tropisch regenwoud. Het bladerdak blokkeert daar de zonnestralen. Enkel in de ochtenduren komt de zon onder de bladeren door en bereikt de Hoya. Direct zonlicht in de middag is te heet en de bladeren kunnen hierdoor verbranden.
- De juiste hoeveelheid licht. Indirect zonlicht dus, maar daar zoveel mogelijk van. Deze planten doen het ook prima op een plekje met wat meer schaduw, alleen dan zal de groei iets minder snel zijn. Teveel schaduw kan er toe leiden dat de plant nooit gaat bloeien. En dat zou zonde zijn.
Tot slot is bij het kiezen van de standplaats goed om rekening te houden met de groeiwijze. Je kunt deze planten als hangplant of klimplant houden. Een pot aan het plafond of een staande pot met een klimrekje zijn dus goede opties.
Temperatuur
Deze planten groeien van nature in tropische gebieden, maar toch zijn ze goed bestand tegen lagere temperaturen. Ze zullen prima groeien bij de normale kamertemperatuur. Een temperatuur lager dan 12 graden is niet aan te bevelen. Ook moet je oppassen met plotselinge temperatuurschommelingen. Deze kunnen ontstaan door een open raam, tocht, een radiotor of een airco. Houd jouw Hoya daar bij vandaan.
Water geven
Hoeveel water moet een Hoya? Die vraag krijgen we vaak en is iets wat vaak misgaat in de verzorging. Het belangrijkste uitgangspunt is dat de aarde nooit helemaal mag opdrogen, maar ook niet te drassig mag zijn.
In de praktijk is het goed om even aan de aarde te voelen. Steek een vinger in de grond en beoordeel of het tijd is om water te geven. Blijft er aarde aan je vinger plakken? Dan is de grond nog nat en wacht je nog even. Als er geen aarde aan je vinger blijft plakken is de grond droog. Dan kun je water geven.
Je zult merken dat jouw plant in de zomer meer water verbruikt dan in de winter. Het is dan ook goed om de aarde in de gaten te houden en op basis daarvan de beoordelen of je water moet geven. Een vast schema kan werken, maar alleen als je de plant al langere tijd hebt en precies doorhebt wat de behoefte is.
Geef altijd water kleine beetjes en het liefst op kamertemperatuur.
Luchtvochtigheid
Hierboven kon je lezen over de natuurlijke habitat en groeiwijze van deze planten. Ze groeien in het tropisch regenwoud tegen bomen aan met luchtwortels. Deze luchtwortels hebben ze vanwege de hoge luchtvochtigheid in hun natuurlijke habitat. Helaas is de luchtvochtigheid in onze woonkamers een stuk lager en het is zaak hier iets aan te doen.
Dit klinkt een stuk moeilijker dan het in werkelijkheid is. Neem een plantenspuit en zet deze op nevelstand. Benevel de bladeren van de Hoya totdat ze helemaal nat zijn. Als je dit dagelijks doen voorkom je een hoop problemen zoals slechte groei en bruine bladranden.
Als je kraanwater gebruikt voor het benevelen kun je witte vlekken op de bladeren zien. Dit is kalk wat is blijven liggen nadat het water is opgedroogd. Dit is niet schadelijk en veeg je zo weer van de bladeren af. Als je dit liever niet hebt kun je regenwater gebruiken
Meerdere keren per week benevelen klinkt misschien als veel werk, maar de plant zal het in dank afnemen. Hoogstwaarschijnlijk heb je meer kamerplanten die hier ook van kunnen profiteren. Denk bijvoorbeeld aan de Maranta of de Tradescantia. Neem deze planten mee in de routine van benevelen.
Grond
Er is een goede kans dat jouw plant het prima zal doen in normale potgrond. Liever doen we dit niet omdat deze een te dichte structuur heeft. Naarmate je vaker water geeft zakt de potgrond verder in en krijgen de wortels steeds minder zuurstof. In de natuurlijke groeiomstandigheden staan de wortels van de Hoya zelfs helemaal niet in de grond.
Het liefste gebruik je dus een potgrond die luchtig is van structuur. Kies bijvoorbeeld een mix met kokos of een potgrond voor een orchidee.
Pot en verpotten
Een Hoya is een snelle groeier en heeft iedere twee jaar een nieuwe pot nodig. Het mooiste is als de nieuwe pot ongeveer 10 tot 20 procent groter is dan de vorige. Verpotten is het beste in het voorjaar omdat de plant dan alle energie heeft om te herstellen van de verhuizing. Gebruik bij het verpotten altijd verse potgrond.
Wat voor pot je gebruikt is niet zo belangrijk. Het gaat erom dat er mogelijkheid is tot afwatering met een drainage gat onderin. Heb je dit niet, dan blijft water in de pot staan en wordt de aarde drassig. Na verloop van tijd zul je dan bladuitval zien en uiteindelijk gaat de plant hier aan dood. Veel potten hebben standaard een gat. Anders kun je die boren.
Een andere mogelijkheid is om te werken met een plastic binnenpot die je in de stenen pot zet. Met water geven haal je deze binnenpot eruit. Je zet hem terug zodra al het water uit de gaten is gelopen.
Voeding
Je zou het niet verwachten omdat ze zo snel kunnen groeien, maar deze planten gebruiken niet veel voeding. De behoefte aan voeding is af te leiden aan de natuurlijke groeiomstandigheden. Deze epifyten staan in de natuur niet met hun wortels in de grond en onttrekken daar dus ook geen voedingsstoffen uit. In plaats daarvan moeten ze het doen met de beschikbare voeding die ze vinden op het schors van de boom. Dat is lang niet zoveel als er in de grond zit.
Voed jouw Hoya dus ook maar weinig bij. Iedere maand is voldoende. Je kunt een standaard voeding voor kamerplanten gebruiken. Als je die hebt is een voeding voor orchideeën beter.
Met voeden is het goed om te letten op de groei. Het kan zijn dat jouw plant in de herfst stopt met groeien. Als dat het geval is stop je ook met voeding geven totdat de groei weer wordt hervat. Dit is in de lente. Sommige planten gaan niet zo’n rustperiode door. Dan stop je ook niet met bijvoeden.
Snoeien
Snoeien is belangrijk om de afmetingen van de plant onder controle te houden, maar ook om zo veel mogelijk bloemen te krijgen. Tegelijkertijd is het zaak dit goed te doen, want als je verkeerd snoeit kan dit juist ten koste gaan van de bloemen. Let op de volgende dingen:
- Als een tak heeft gebloeid, laat deze dan volledig uitbloeien. Snoei niet de uitgebloeide bloemen weg, maar laat deze op de natuurlijke wijze van de plant afvallen. Op deze takken komen namelijk vaak weer nieuwe bloemen.
- De takken die uitgebloeid zijn en daarna recht omhoog groeien zijn waarschijnlijk voor altijd uitgebloeid. Deze kun je wegsnoeien.
- Als je een tak wegsnoeit, doe dit dan nooit met meer dan een derde. Teveel snoeien kan er voor zorgen dat dit ten koste gaat van de bloei.
- Snoei altijd vlak onder een bladknop.
- Dode takken mag je volledig wegsnoeien.
- Het liefste snoei je in de lente. Dan gaat de plant de groeifase in en zit deze vol energie.
- Gebruik altijd een scherpe snoeischaar die je van te voren ontsmet met een alcoholdoekje.
Tip: gooi de afgesnoeide stengels niet weg, je kunt hiermee namelijk de Hoya stekken.
Veelgestelde vragen en problemen
Is Hoya giftig?
Helaas, het antwoord op deze vraag is: ja, deze planten zijn giftig. Zowel de bladeren als de stengels zijn giftig bij inname. Houd deze plant dus uit de buurt van kinderen, katten en honden. In principe kan dat makkelijk omdat het een hangplant is. Je kunt deze planten dus hoog ophangen en zo komt er niemand bij. Het is dan wel zaak dat de plant tijdig wordt gesnoeid en niet zo lang wordt dat huisdieren er alsnog bij kunnen.
=> Een betere optie is een plant die veilig is voor mensen en dieren, zoals de Graslelie (Chlorophytum) of de Lipstick plant (Aeschynanthus).
De plant groeit niet
Ten eerste is goed om na te gaan welk jaargetijde het is. Het is normaal dat jouw kamerplant niet groeit in de herfst en winter. Zodra het lente wordt zou de groei weer door moeten zetten. Als jouw plant dan nog steeds niet groeit kan het liggen aan de verzorging. Om goed te kunnen groeien moet de plant het naar zijn zin hebben. Lees op deze pagina de tips voor het onderhoud van jouw plant en zorg ervoor dat hij het naar zijn zin heeft!
De bladeren worden geel
Gele bladeren kunnen het gevolg zijn van zeer veel oorzaken. Het is dus goed om op deze pagina de juiste manier van het onderhoud van deze planten te lezen. Over het algemeen is de oorzaak van een geel blad in praktijk het vaakst terug te leiden aan twee mogelijkheden:
- Overbewatering in combinatie met slechte drainage. Als je teveel water geeft, en dit water kan niet weg, blijft de grond voor langere periode drassig. Dan treedt wortelrot op en dit veroorzaakt het gele blad. Uiteindelijk vallen de bladeren af en zal de plant doodgaan.
- Een gebrek aan voeding. Deze planten zijn snelle groeiers en kunnen dus wel wat extra voedingsstoffen gebruiken. Als je voor langere tijd geen extra voeding geeft resulteert dit in gele bladeren.
De Hoya plant verliest blad
Als jouw plant bladeren laat vallen is dat vaak een reactie op stress. Deze stress kan ontstaan doordat het te koud is op de standplaats van de plant. Staat jouw plant misschien naast een open raam of een airco? Vergeet niet dat het tropische planten zijn. Ze doen het prima als kamerplant, maar lage temperaturen waarderen ze niet. Ook kan bladverlies een teken zijn van overbewatering.
