Croton (Codiaeum)

croton

De Croton plant, ook wel Codiaeum genoemd, is geliefd vanwege de prachtige kleuren op de bladeren. De meeste kennen we met geel en rood, maar er zijn ook witte, oranje en zelfs paarse Crotons verkrijgbaar. Vanwege dit prachtige uiterlijk kennen we de Croton ook onder de bijnaam Wonderstruik.

Los van de kleuren is ook de groeiwijze prachtig. De bladeren groeien door elkaar heen wat de plant een vol uiterlijk geeft. Verzorgen van de Croton is daarbij niet heel ingewikkeld. Lees de juiste aanpak op deze pagina.

croton
Croton

Croton verzorging

Standplaats en licht

Jouw Croton verlangt een standplaats met veel direct zonlicht. Dat maakt de wensen van deze plant anders dan veel andere populaire kamerplanten, zoals de Lepelplant. De Croton heeft minimaal vijf uur direct zonlicht per dag nodig om mooi te kunnen blijven. Als de plant te weinig licht krijgt ontstaan allerlei problemen: de bladeren hangen, de plant maakt geen nieuw blad aan en de kleuren van de bladeren worden minder mooi.

Toch zit er wel een kanttekening aan de hoeveelheid direct zonlicht. Crotons worden meestal in een kas opgekweekt. Bij aankoop hebben ze vaak nog geen direct zonlicht gezien en moeten ze hier aan wennen. Geef hem dus eerst een standplaats met veel licht en bouw de hoeveelheid zon langzaam op. Ditzelfde concept geldt ook voor andere zonliefhebbers als de Bananenplant en de Strelitzia.

Het is normaal dat jouw Croton in de winter een beetje van zijn kleur verliest. Er is immers minder zon en het aanwezige zonlicht is minder sterk dan in de lente en zomer.

Croton water geven

Hoeveel water moet een Croton? Net zo veel en zo vaak dat de plant constant in licht vochtige grond staat. De nadruk ligt hier echt op “licht vochtig”. Dat betekent: nooit de grond volledig laten uitdrogen en ook nooit de grond drijfnat houden. Voor verreweg de meeste kamerplanten, vetplanten uitgezonderd, geldt dit advies. Zo ook voor de prachtige Dieffenbachia, maar hoe pak je dit aan? Dat gaat als volgt:

  1. Steek een vinger in de aarde.
  2. Blijft er aarde aan je vinger plakken? Dan is de grond nog te nat en wacht je met de Croton water geven.
  3. Blijft er geen aarde aan je vinger plakken? Dan is de grond droog genoeg om water te geven.
  4. Geef ongeveer zo veel water dat de volgende keer na vier dagen nodig is. Dit komt neer op zo’n twee keer per week water geven.

Het klinkt in het begin misschien ingewikkeld, maar uiteindelijk wordt dit routine. Zoals gezegd moeten de meeste kamerplanten op deze manier water krijgen en zo kan de Croton in dezelfde routine worden meegenomen.

De juiste hoeveelheid water verschilt daarnaast nog per seizoen. Over het algemeen verbruikt een kamerplant in de winter minder water dan in de lente en zomer. De grond zal dan ook langer vochtig blijven en het is dan dus zaak iets minder water te geven.

Overigens geeft de plant signalen over de hoeveelheid water. De Croton verliest bladeren? Dat is een teken dat de plant al langere tijd te veel water heeft gekregen. Ook donkere of droge bladranden zijn een teken van te veel water. Daar tegenover staat dat hangende bladeren vaak een signaal zijn van een dorstige plant.

croton Codiaeum

Codiaeum temperatuur

Bij het onderdeel over de standplaats werd al geschreven dat de Croton van zon houdt. Deze planten staan dan ook graag warm. Te warm is eigenlijk niet mogelijk, tenzij deze warmte “onnatuurlijk” is gecreëerd door bijvoorbeeld een radiator. De warmte van de zon is altijd prima.

Problemen kunnen ontstaan als de plant aan te lage temperaturen wordt blootgesteld. Laat de temperatuur nooit onder de 12 ℃ komen. In de meeste huizen en kantoren zal dit ook niet gebeuren, tenzij er bijvoorbeeld een raam open staat of de Croton op de luchtstroom van een airconditioning staat. Dit moet worden voorkomen. Een te lage temperatuur zorgt ervoor dat de Croton plant zijn blad laat vallen.

Croton sproeien

De Croton in optimale conditie houden betekent dat de bladeren van de plant regelmatig moeten worden besproeid. Zet hiervoor de plantenspuit op nevelstand en benevel de bladeren totdat ze volledig nat zijn. Dit heeft meerdere voordelen:

  • Beestjes zoals luis hechten zich niet graag aan de Croton als die regelmatig nat is.
  • Stof blijft minder goed op de bladeren liggen. Minder stof op de bladeren betekent dat de plant meer licht kan opnemen. Dit heeft weer als resultaat de de kleuren op de bladeren mooier worden en blijven.

Besproeien van de Croton kan met kraanwater. Wees je er van bewust dat kraanwater na het opdrogen witte vlekken op de bladeren achter laat. Dit is kalk en compleet onschadelijk. Je veegt het er gemakkelijk weer vanaf.

croton gekruld blad

Croton verpotten

Hoe vaak deze plant moet worden verpot is afhankelijk van de groeisnelheid. Een Croton in het licht en onder goede verzorging groeit een stuk sneller dan op een donkere plek. Zodra de pot volledig wordt ingenomen door wortels, en er geen ruimte meer is voor aarde, is het tijd om te verplanten. Je merkt dat als de grond steeds zeer snel is uitgedroogd na het water geven en/of als de plant niet meer goed groeit.

Gebruik altijd nieuwe potgrond bij het verpotten, dan kan de plant weer even vooruit. Belangrijk is om goed te lezen voor hoe lang er plantenvoeding in de nieuwe potgrond zit. Zo lang die er in zit is het zaak niet nog extra bij te voeden.

Eisen aan een pot

De enige eis aan een bloempot: zorg voor gaten in de bodem. Dit voorkomt dat water rondom de wortels blijft staan en de Croton dood gaat. Dit advies geldt voor veel planten die hiervoor gevoelig zijn, zoals ook de Yucca en de Dracaena. Je kunt de afwatering nog verder verbeteren door eerst een laag hydrokorrels op de bodem van de pot te leggen voordat je de plant met aarde erin zet.

Croton snoeien

Een Croton snoeien omvat twee mogelijk handelingen. Deze kunnen beiden worden uitgevoerd, of slechts één. Dit is afhankelijk van de wensen voor de plant.

  1. Als de Croton te hoog wordt kan deze worden gesnoeid door de stam af te knippen. Als het een zeer grote Croton is, met een dikke stam, moet deze worden gezaagd. Doe dit altijd in het voorjaar zodat de plant weer mooi kan uitlopen. Het kan zijn dat de wond gaat bloeden. Dan kan deze worden gedicht met kaarsen wax.
  2. Als de Croton niet meer in vorm is kunnen de uitlopers naar wens worden teruggesnoeid. Dit kan het hele jaar door, maar het is het mooiste om te doen in de herfst. In de herfst en winter is er minder licht beschikbaar. Door de uitlopers weg te snoeien kan het beschikbare licht ook goed de binnenste gedeeltes van de Croton bereiken.

Let op: het sap wat vrij kan komen bij het snoeien is irriterend op de huid en kan vlekken maken op de kleding.

croton wonderstruik
Croton wordt ook wel Wonderstruik genoemd

Plantenvoeding

Als kamerplant is de Croton volledig afhankelijk van de voeding in de pot waar hij in staat. De verzorging van jouw Croton plant betreft dan ook het geven van plantenvoeding. Deze geef je zolang de plant in de groeifase zit. Dit is meestal in de lente en zomer en is eenvoudig op te merken: de Croton maakt nieuwe uitlopers en bladeren aan.

Geef plantenvoeding altijd volgens instructies op de verpakking. Geef liever iets te weinig dan te veel.

Croton soorten

In het wild bestaan er zo’n 150 Croton soorten. Verreweg de meeste hiervan groeien op Madagaskar. Als kamerplant kennen we voornamelijk deze soorten:

  • Croton petra
  • Croton iceton
  • Croton tamara
  • Croton mammi
croton blad

Veel gestelde vragen en problemen

De Croton verliest bladeren

De bladeren vallen af, wat nu? Vallende bladeren is altijd een signaal dat er iets niet goed gaat aan de verzorging. Over het algemeen is het een reactie op één van deze drie oorzaken:

  1. Te veel water. Als jouw Croton voor langere tijd te veel water heeft gekregen vallen de bladeren af. Het is zaak om de plant uit de pot te halen en de natte aarde te vervangen voor droge. Zo kun je hem nog redden. Boor daarna gaten in de bodem van de pot voordat je hem terug zet.
  2. Een te lage temperatuur. De Croton komt in het wild voor in warme gebieden. Hij doet het ook hier goed, maar zeer lage temperaturen vindt hij niet fijn.
  3. Te weinig licht. De Croton heeft veel licht nodig, het liefst wel vijf uur zon per dag.

Wonderstruik maakt geen nieuw blad aan

Dat is een signaal dat de Croton te donker staat. Een bijkomend signaal is dat de bestaande bladeren steeds donkerder worden van kleur. Jouw Croton houdt van een lichte standplaats, het liefste zelfs in direct zonlicht.

Is de Croton giftig?

De Croton is giftig voor katten, honden en andere huisdieren. Officieel valt de Croton binnen de Euphorbiaceae, beter bekend als de Wolfsmelkfamilie. Alle planten binnen deze familie delen dezelfde eigenschap: het sap is irriterend op de huis en giftig bij inname. Wellicht ken je ook de Euphorbia Leuconeura of de Kerstster, die allen binnen deze plantenfamilie vallen en dezelfde eigenschap delen

Ook voor katten is de Croton dus giftig. De kat hoeft de plantdelen niet door te slikken, ook in de wangen richt het sap al schade aan. Raadpleeg dus altijd direct een dierenarts als je ziet dat een kat van de Croton heeft gegeten.

Voor mensen blijft de reactie vaak beperkt tot een irritatie. Overigens kan het sap ook zorgen voor vlekken in de kleding. Liever al deze risico’s niet lopen? Er zijn voldoende niet giftige kamerplanten zoals de leuke Peperomia plant of de verschillende Calathea soorten.

Kan de Croton buiten staan?

Het kan, maar binnen ons klimaat is het voornamelijk een kamerplant. Wil je hem toch buiten zetten? Houd hem dan in pot zodat hij bij lagere temperaturen weer naar binnen kan (onder de 15 ºC). Geef hem buiten een zonnige standplaats, uit de wind.

Slappe bladeren aan de plant

Slappe bladeren of bladeren die hangen? Dat is een teken dat de plant te weinig licht ziet. De Croton krijgt het liefste meerdere zonuren per dag. Te weinig licht en hij laat zijn prachtige bladeren hangen.

Als de plant al een lichte standplaats heeft kan het zijn dat hij simpelweg dorst heeft. Voel aan de aarde: is deze droog? Geef de Croton dan water. Zijn slappe bladeren zouden snel weer rechtop moeten staan.

Kan de Croton bloeien?

De bloem van de Croton komt nauwelijks tevoorschijn in ons klimaat. Dat is heel normaal met veel kamerplanten. Deze hebben een tropische natuurlijke habitat en zijn ons klimaat nu eenmaal niet gewend. Ditzelfde geldt voor de stoere Philodendron en de prachtige Alocasia: ze doen het hier prima, maar komen zelden tot bloei.

Gelukkig zijn de bladeren van de Croton al meer dan de moeite waard. Toch de bloem zien? Bekijk dan eens de foto hieronder:

croton bloem
Croton bloem
croton flowers, sao paulo, Brazil” by mauro halpern is marked with CC BY 2.0.

Waarom heeft deze plant twee “officiële” namen?

Je kent de Croton misschien ook wel onder de naam Codiaeum. Het is helemaal niet ongebruikelijk dat planten meerdere namen hebben. Vaak komt dit omdat ze heel lang geleden zijn ontdekt, door twee verschillende mensen, op twee verschillende plekken of tijdstippen. Zonder digitale communicatie kunnen er jaren overheen gaan voordat er duidelijk wordt dat de plant twee keer is “ontdekt”, en dus onder verschillende namen.

Croton samenvatting

Botanische naamCroton
Ook bekend alsWonderstruik, Codiaeum
Originele habitatIndia, Maleisië en gebied rondom Stille Oceaan
Aantal soorten bekendMeer dan 150
Maximale hoogteDe hoogste soorten: 3 meter
BladkleurMeerdere kleuren
Water behoefteGrond licht vochtig houden
Licht behoefteVeel, zonnige standplaats

Inhoudsopgave: