Kerstster

De Kerstster. Het is een plant die onlosmakelijk is verbonden met kerst. Hij is het hele jaar door te koop, maar wordt verreweg het vaakst gekocht in de laatste maand van het jaar. Vanwege de prachtige kleuren is deze plant zeer populair als cadeau aan visite (of om zelf te kopen natuurlijk).

Helaas is het tegelijkertijd een lastig te verzorgen plant. Het gebeurt maar al te vaak dat je er eentje krijgt, zo eind november, en dat jouw Kerstster de Kerstmis niet eens haalt. Gelukkig hoeft dat niet noodzakelijkerwijs het geval te zijn. Net zoals alle andere kamerplanten stelt ook deze simpelweg bepaalde wensen (of eisen). Zolang je daar aan voldoet, merk je dat het eigenlijk dat het beste eenvoudig is.

Hoe je het verzorgen aanpakt lees je op deze pagina. Ook vind je hier informatie over de afkomst, groeiwijze en een aantal leuke weetjes en tips over de Kerstster.

Oorsprong van de Kerstster

De planten die wij kopen als “Kerstster plant” zijn afkomstig van de Euphorbia Pulcherrima. Deze plant groeit inheems in grote delen van Mexico. Het grappige is dat de Kerstster inheems een struik is die enorm groot wordt. Het is geen uitzondering dat de planten daar wel vier meter hoog worden!

De plant trok de aandacht van de Duitse plantenkweker Ecke. Hij woonde op dat moment in Amerika en nam de plant mee naar huis. Daar kweekte hij een nieuw ras, Oakleaf genaamd, en bracht die op de Amerikaanse markt.

Natuurlijk was dit nieuwe ras geen vier meter hoog, maar een compacte kamerplant die makkelijk als cadeau te geven was. Ook had deze nieuwe soort veel mooiere en grotere schutbladen. Dit zijn de bladeren die de plant de karakteristieke stervorm geven. Hieronder op de foto zie je dat goed.

Groei- en bloeiwijze Kerst ster

Een echte struik

Hierboven schreven we het al: deze plant is afkomstig uit het zuiden van Amerika en kan daar tot wel vier meter hoog worden. In dat gebied bloeit de plant van november tot januari.

Het is daar een echte struik. Om de plant klein te houden is een andere soort gekweekt. Daarnaast wordt de plant tijdens de kweek bespoten met remstof. Remstof is een groeiregulator. Een groeiregulator wordt veel ingezet bij de kweek van planten. In dit geval houdt het de plant klein. In sommige gevallen, bij andere planten, wordt dit proces andersom gestimuleerd om een plant juist groter te laten groeien.

Kortedagplant

Misschien heb je wel eens gehoord van de term “kortedagplant”. Een kortedagplant is een plant die in de herfst wordt gestimuleerd om bloemknoppen te vormen. Naast de Kerstster is bijvoorbeeld ook de Chrysant een kortedagplant. Iedere plant heeft zijn eigen specifieke eisen met betrekking tot de hoeveelheid licht om tot bloei over te gaan. Ook de veranderende kracht van de zon en de temperatuur zijn belangrijk voor het vormen van knoppen.

Kwekers geven de Kerstster afwisselend 14 uur donker en 10 uur licht. Doen ze dit voor een periode van veertig dagen, dan zal de plant gaan bloeien. Dit is een aardig precies werkje, maar een kweker moet zo goed mogelijk de natuurlijke omstandigheden van de plant nabootsen.

De bloem en de schutbladen

Met het “bloeien” van de Kerstster bedoelen we eigenlijk niet de echte bloem van de plant. De rode schutbladen zien we vaak aan voor de bloem, maar dit is het niet. Schutbladen zijn de bladeren direct onder de bloem. Deze bladeren veranderen van kleur om insecten naar de daadwerkelijke bloemen te lokken. Deze bloemen zijn geel en zitten precies in het midden van de plant, tussen de felgekleurde schutbladeren. Hieronder op de foto zie je dat goed.

Naast de vorming van bloemen veranderen dus ook de schutbladeren van kleur als reactie op korter wordende dagen. Hieronder op de foto zie je een Kerstster met schutbladen die nog aan het verkleuren zijn. Van origine zijn deze schutbladeren rood, maar inmiddels heb je ook Kerstster soorten met witte, gele en roze schutbladeren.

=> Een andere populaire bloem rond kerst is de Amaryllis

Kerstster verzorgen

Jouw Kerstster is geen wegwerpplant! Veel mensen denken dat deze slechts een paar weken meegaat, maar niets is minder waar. Met de juiste verzorging kan jouw Kerstster zeer lang mee gaan. Hier lees je hoe je dat aanpakt.

Direct na aankoop

Heb je jouw Kerstster in de winter gekocht (zoals de meesten) en ga je richting huis? Verpak de plant dan goed om hem te beschermen tegen de kou. De naam van de plant, en het jaargetijde waar hij populair is, doen anders vermoeden, maar hij kan absoluut niet tegen vorst.

=> Kan een Kerstster buiten staan?

Standplaats en licht

Zet jouw Kerstster op een plekje waar hij veel licht krijgt, maar geen direct zonlicht. Direct zonlicht kan achter glas zeer heet worden. Dit verschroeit de gevoelige blaadjes en dat zou zonde zijn. In de vroege ochtend kan een beetje direct zonlicht nog wel, mocht dit echt niet te vermijden zijn. Dan is de zon nog niet zo heet.

Hierboven heb je kunnen lezen dat de Kerstster plant bloeit bij minder dan 12 uur licht. Als het goed is heb je de plant al bloeiend gekregen of gekocht. Wil je hem zo mooi houden, dan moet je proberen om die 12 uur aan te houden. Qua daglicht is dit in december geen probleem. Mocht je nu merken dat de kleuren van jouw jouw Poinsettia beginnen te vervagen, beoordeel dan of de plant niet te veel kunstlicht krijgt. Ook dat kan de bloei negatief beïnvloeden.

Temperatuur

Wist je dat jouw Kerstster van oorsprong groeit in zeer warme gebieden? Inheems groeit deze plant in Mexico, daar heerst een subtropisch klimaat. Het is je dan ook bijna niet voor te stellen dat deze plant het ook in ons land prima naar zijn zin kan hebben.

Een temperatuur tussen de 18°C en 22°C zal voldoen. Dit komt overeen met de normale kamertemperatuur en hier hoef je dus verder niet op te letten.

Wel is het belangrijk te vermelden dat jouw Kerstster niet tegen sterk fluctuerende temperaturen kan. Deze kunnen ontstaan door tocht, een open raam, een airco of een radiator. Houd jouw plant hier bij uit de buurt.

Niet laten verdrinken

Wat denk je dat de meest voorkomende oorzaak is waar kamerplanten, inclusief jouw Kerstster, aan doodgaan? Het antwoord zal je misschien verbazen: overbewatering. Het is dus niet een tekort, maar juist een overschot wat jouw geliefde planten om zeep helpt.

Zodra je weet hoe je het aan moet pakken is het een fluitje van een cent. We hebben er een pagina over met een duidelijke uitleg. Verder lezen over de Kerstster water geven.

Potgrond voor de Poinsettia

Je kunt een standaard potgrond voor kamerplanten gebruiken. Belangrijk is dat je zorgt voor een goede doorstroming, zie hieronder.

Afwatering

Jouw Kerstster haat het om lang in natte aarde te staan. Als dit gebeurt treedt wortelrot op. Doordat de wortels niet meer goed functioneren kunnen deze niet meer de voedingsstoffen opnemen die de plant nodig heeft. Dit veroorzaakt verminderde groei, bladuitval en leidt uiteindelijk tot het afsterven van de plant.

Om dit te voorkomen moet je zorgen voor een goede afwatering. Zet jouw plant altijd in een pot met gaten, of boor deze er zelf in. Leg onderin de pot een laag hydrokorrels. Op deze manier kan het altijd uit de pot stromen en blijft het niet bij de wortels staan.

Na kerst

Na de bloei van de plant zie je de kleuren vervagen. De gekleurde bladeren waren immers nodig om insecten te lokken en nu niet meer nodig. Door jouw Kerstster nu op een specifieke manier te verzorgen kun je ervoor zorgen dat hij volgend jaar weer gaat bloeien. Dit noem je “overhouden”. Lees erover op onze pagina over Kerstster overhouden.

Voeding

Geef tijdens de bloeiperiode geen voeding. Dus zolang de schutbladeren gekleurd zijn hoef je geen plantenvoeding toe te dienen. Voeding geven begint in juni en doe je totdat de kleuren beginnen te verschijnen. Geef in die periode eenmaal per twee weken een beetje vloeibare kamerplantenvoeding.

Snoeien

Deze plant kan een beetje lastig zijn om te snoeien. Een handig stappenplan vind je op de pagina over Kerstster snoeien. Wist je trouwens dat je de afgesnoeide stukken niet weg hoeft te gooien, maar kunt gebruiken om de Kerstster te stekken?

Verschillende benamingen, zelfde plant

Kerstster

Waarom wij deze plant “Kerstster” noemen is duidelijk te zien aan de hand van bovenstaande foto. De rangschikking van de prachtig gekleurde schutbladeren neemt de vorm aan van een ster. Deze plant is naast Kerstster nog bekend onder een aantal andere namen. Dat zie je wel vaker bij planten: als ze in verschillende landen tegelijkertijd populair worden, krijgen ze op hetzelfde tijdstip meerdere namen.

Euphorbia Pulcherrima

De plant groei inheems in Mexico onder de botanische naam “Euphorbia Pulcherrima”. Deze naam is aan de plant gegeven door de uit Duitsland afkomstige plantkundige Wildenow. Als plantenliefhebber herken je misschien wel de naam “Euphorbia”. Dit is een plantengeslacht wat valt binnen de Wolfsmelkfamilie. Misschien ken je wel de Euphorbia Tirucalli (Potloodplant) of de Euphorbia Leuconeura (Madagascar Jewel). De soortnaam “Pulcherrima” kan grofweg worden vertaald als “de mooiste”.

Poinsettia

Een andere bekende naam voor deze plant is Poinsettia. Alhoewel een groot aantal plantenliefhebbers deze naam zullen herkennen, is het toch vooral Amerika waar deze naam het vaakst wordt gebruikt.

Dat komt omdat de plant bij introductie in Amerika werd vernoemd naar de Amerikaan J.R. Poinsett. Naast psycholoog was hij een populaire diplomaat in Mexico en grotendeels verantwoordelijk voor de goede banden tussen de twee landen. Dit wordt nog jaarlijks op 12 december gevierd op nationale Poinsettia Day.

Soorten Kerststerren

Wist je dat er meer dan 200 verschillende soorten Kerststerren zijn? Sommigen zijn heel klein, met een doorsnede van slechts 10 centimeter. Anderen zijn weer zeer groot, tot wel 60 centimeter. Er bestaan ook zelfs Kerststerren op stam.

De rode variant komt verreweg het meeste voor, maar daarnaast is ook de witte Kerstster aan populariteit aan het winnen.

Veel gestelde vragen en problemen

Is deze plant giftig?

Ja, helaas is deze plant giftig bij inname. Nu is het niet zo dat je deze plant helemaal niet in huis kunt hebben als je huisdieren of kleine kinderen hebt. Op onze website is een pagina waar precies staat uitgelegd waarom deze plant giftig is en wanneer het wel (of geen) probleem is. Verder lezen: is de Kerstster giftig?

Waarom is de Kerstster plant zo populair?

Wij denken dat de plant haar populariteit heeft te danken aan de kleuren van het blad. Nu bestaan ook andere kleuren, maar tijdens de opkomst van deze plant had je enkel de rode variant. In de decemberperiode zijn de dagen kort en donker. Dan is de behoefte aan kleur en vrolijkheid het grootst. Denk maar aan de enorme hoeveelheid lampjes die we ieder jaar weer ophangen in onze bomen, aan onze huizen en op andere plekken op straat.

De kerstperiode gaan we daarnaast veel bij elkaar op bezoek. Een plant is dan altijd al leuk om te geven, maar rood is ook een kleur die wordt geassocieerd met Kerstmis. Het duurde dan ook niet lang of deze plant is hét cadeau geworden dat je aan elkaar geeft die periode. Deze plant is het hele jaar door verkrijgbaar in onze tuincentra, maar verreweg de meeste ervan worden in november en december verkocht.

Wat is de legende van de Kerst ster?

Misschien heb je wel eens gehoord van de legende van de Kerst ster. Het verhaal luidt dat er in Mexico een kindje was dat te arm was om bloemen te kopen voor de viering van Kerstmis. Een engel verscheen en zei het kindje dat een bosje onkruid ook een liefdevol en mooi cadeau zou zijn. Het kindje plukte het onkruid en legde dit in de kribbe. Plots begon het bosje onkruid prachtig te bloeien in felrode kleuren. De Kerststerren waren een zegen van de engel.

De plant laat bladeren vallen

O nee, jouw Kerstster valt uit! Als jouw plant zijn blaadjes laat vallen is dat een teken dat er iets niet naar zijn zin is. Over het algemeen kunnen er drie dingen aan de hand zijn:

• De plant verliest bladeren omdat de temperatuur te laag is. Deze mag niet onder de onder de 18°C komen. Vergeet niet dat deze plant inheems in zeer warme gebieden groeit. De lage temperatuur kan ook makkelijk ontstaan door tocht.
• Een tweede mogelijkheid is dat de wortels voor langere tijd in te drassige grond hebben gedaan. Lees bij de verzorgingstips over een goede afwatering.
• Ten derde kan het probleem te maken hebben met een te lage luchtvochtigheid. Benevel de blaadjes dagelijks met een plantenspuit en beoordeel of het probleem is verholpen.

De Kerstster krijgt zwarte bladeren

Zwarte bladeren zijn meestal een reactie op een schimmel. Bekijk van dichtbij heel goed of dit het geval is. Als het inderdaad een schimmel is moet je alle zwarte bladeren verwijderen en weggooien. Ook de blaadjes die pas een beetje zwart zijn of enkel nog zwarte stippen hebben.

Als het geen schimmel is kan het uitdroging zijn. Zo is de lucht bij een kachel zeer droog en kan er voor zorgen dat de bladeren uitdrogen.

De Kerstster krijgt gele bladeren

Geel blad is praktisch altijd het gevolg van wortelrot, wat weer een gevolg is van te drassige grond. Een keertje een slokje teveel is niet zo’n probleem, maar structureel veroorzaakt dit wortelrot. De wortels kunnen dan steeds minder voedingsstoffen opnemen en de bladeren worden dan geel.

Als de aarde erg drassig is moet je deze vervangen. Anders kun je simpelweg een tijdje wachten met de gieter totdat de aarde weer licht vochtig is. Lees bij de verzorgingstips hoe je kunt zorgen voor een goede afwatering om dit probleem in de toekomst te voorkomen.

De plant hangt slap

Slap hangende bladeren betekent: dorst! Geef jouw geliefde Kerstster een slokje.

Is dit een eenjarige plant?

In tegenstelling tot wat veel mensen denken is dit een meerjarige plant. Als de plant is uitgebloeid hoef je hem dus zeker niet weg te gooien. We hebben een aparte pagina met tips over wat je kunt doe na de bloei.

Wat is de bloeitijd van de Kerstster?

Deze plant komt tot bloei na een periode van weinig licht. In de natuurlijke habitat van deze plant zou dat in het voorjaar zijn, na de kortere dagen. Hoe kan het dan dat je een Kerstster al bloeiend kunt kopen in november? De planten die je dan koopt zijn kunstmatig tot bloei gebracht in kassen. Daar worden ze onder een strak schema van donker en licht gestimuleerd om te bloeien. Zo kun je met Kerstmis zo’n prachtige bloeiende plant op tafel hebben staan!

Samenvatting