De tropische planten van het geslacht Alocasia hebben prachtige bladeren waarmee ze al snel het middelpunt van de kamer zijn. Er zijn zeer veel Alocasia soorten. De bladeren zijn er in lichtgroen, donkergroen, rood, paars en bruin. Een bekende bijnaam van de Alocasia is Olifantsoor. Deze bijnaam dankt de plant aan de vorm van de bladeren.
Sommige soorten blijven erg klein, soms slechts 10 centimeter hoog. Andere soorten groeien zo hoog dat ze het plafond raken. Onder de juiste omstandigheden kunnen ze erg snel groeien. Tegelijkertijd zijn het ook gevoelige planten die je juist moet behandelen. Doe je dit goed, dan heb je jarenlang plezier van jouw Alocasia.
Op deze pagina lees je alles over de groeiwijze, de verzorging en andere tips om jouw plant gelukkig te houden. Een laatste opmerking vooraf: het is goed om te weten dat het sap in de stengels giftig is. Hiermee is een Alocasia geen geschikte plant voor een huis met kleine kinderen of huisdieren.
| Botanische naam | Alocasia |
| Ook bekend als | Olifantsoor |
| Lichtbehoefte | Veel licht nodig |
| Waterbehoefte | Grond een beetje vochtig houden |
| Afkomst | Tropische Aziatische gebieden |
| Giftig? | Het sap is giftig |
Alocasia groeiwijze
Van oorsprong groeien Alocasia’s in tropische gebieden in Azië. Deze eyecatchers voor jouw woonkamer groeien daar simpelweg in de berm, langs de weg. In deze natuurlijke omgeving kunnen ze erg hoog worden. Met gemak halen ze een hoogte van 3 meter. Wellicht ben je deze planten wel eens tegengekomen in een tropische botanische tuin, daar worden ze vaak ook zo hoog.
Als kamerplant wordt een Alocasia nooit zo groot. De omstandigheden zijn simpelweg niet toereikend. Toch kunnen ze als kamerplant nog steeds snel groeien. In de zomermaanden zie je soms iedere week wel een nieuw blad! Hieronder op de foto zie je hoe zo’n nieuw blad zich uitvouwt. Als de plant het goed doet kan ieder nieuw blad wel tweemaal zo groot zijn als het vorige. Op die manier groeit jouw Olifantsoor snel in hoogte.
In de herfst stopt deze groei en gaat de plant in rust. Je zult het dan de hele herfst en winter met het huidige aantal bladeren moeten doen. Natuurlijk moet je de plant nog wel blijven verzorgen. Zodra de dagen weer langer worden hervat de plant de groei.
De vorm van het blad varieert per soort. Sommige soorten hebben slanke bladeren met een punt, andere soorten weer eerder hartvormig. Vaak zijn de bladeren dik en hebben ze aderen die duidelijk zichtbaar zijn. Details over de verschillende soorten lees je verderop deze pagina.
Alocasia verzorging
Standplaats en licht
De eerste stap in de verzorging van jouw plant is het kiezen van de juiste standplaats. De standplaats bepaald namelijk de hoeveelheid, en het type, licht dat de plant krijgt. Licht is zeer belangrijk voor een goede groei. Te weinig licht is niet goed, daar kan iedereen zich wel iets bij voorstellen. Maar wist je dat teveel licht ook schadelijk kan zijn voor jouw Alocasia? Wat is dan de juiste hoeveelheid licht?
Deze plant heeft veel licht nodig, maar kijk uit met direct zonlicht. Direct zonlicht op de bladeren kan zorgen voor bruine of zwarte vlekken, dit heet bladverbranding. Zet jouw plant dus in een vensterbank op het oosten of het noorden. Daar is veel licht, maar weinig direct zonlicht. Kies je een raam op het westen of zuiden? Zet de plant dan een stuk bij het raam vandaan. Dan raken de zonnestralen de bladeren niet. Overigens kan de Alocasia Zebrina wat meer direct zonlicht verdragen dan andere soorten.
Veel licht is belangrijk voor gezonde groei en voor het behoud van de kleur. Voor bijvoorbeeld de Alocasia Polly is dit belangrijk om de prachtige donkere kleuren op de bladeren mooi te houden. Bij te weinig licht gaan deze kleuren vervagen.
Je zult merken dat jouw plant naar het licht toegroeit. De bladeren staan dan naar het raam gericht. Dit is geen teken dat de plant dichter bij het raam moet komen te staan, tenzij ze echt heel erg schuin groeien (bijna horizontaal). Je kunt jouw plant wekelijks een kwartslag draaien om hem mooi symmetrisch te laten groeien.
=> Liever wat kleiners? Bekijk dan eens de Peperomia of de Fittonia.
Olifantsoor water geven
Deze planten houden van een goede hoeveelheid water, veel meer dan de gemiddelde kamerplant. Ze verbruiken redelijk veel water, maar er is een dunne lijn tussen de gewenste hoeveelheid en teveel water. Water geven is dan ook een lastig onderdeel in de verzorging van jouw Alocasia, maar met de juiste aanpak moet het goed gaan.
Het uitgangspunt: laat de potgrond nooit helemaal uitdrogen, maar ook nooit te drassig blijven. Het is een kwestie van afgaan op de behoefte van de plant. Een simpele test is om je vinger in de potgrond te steken. Als er aarde aan blijft plakken is de aarde nat en geef je nog geen water. Als er geen aarde aan je vinger blijft plakken is de aarde droog en kun je water geven.
Hoe vaak je dan water geeft is afhankelijk van verschillende factoren. In de zomer zal dit soms meerdere keren per week zijn. Terwijl in de winter dit vaak slechts eenmaal per week of twee weken is.
Het is een kwestie van uitproberen wat de beste frequentie en hoeveelheid is voor jouw Alocasia. Begin liever met iets te weinig en bouw dan op. Je krijgt signalen van de plant als feedback. Hangt de Alocasia slap? Dan heeft ie dorst! Worden de Alocasia bladeren geel? Dan geef je te veel.
Temperatuur
De temperatuur mag voor deze planten niet te laag zijn. Liever niet onder de 15 graden. Dat kan gebeuren in de winter, als er een raam open staat. Dan kun je schade aan de bladeren opmerken. Als het te lang duurt kan een Alocasia hier zelfs aan dood gaan.
Sowieso moet je uitkijken met snelle temperatuurschommelingen. Die kunnen ontstaan door een open raam, tocht, airconditioning of een kachel die aanstaat.
Luchtvochtigheid
Deze prachtige planten groeien van nature in tropische gebieden met een zeer hoge luchtvochtigheid. Als je ooit eens in een tropisch regenwoud bent geweest kun je je wellicht herinneren dat alles altijd nat is. Dit komt door de hoge luchtvochtigheid. Een Alocasia houdt dan ook van natte bladeren.
De bladeren natmaken kun je doen met een plantenspuit. Zet deze op nevelstand en benevel de bladeren totdat ze helemaal nat zijn. Sommige soorten hebben dit echt nodig om mooi te blijven, terwijl sommige soorten wat toleranter zijn voor drogere lucht. Hoe dan ook is het goed dit dagelijks te doen. Door de bladeren constant nat te maken blijft stof er minder makkelijk op liggen en krijgen beestjes geen kans zich te vestigen. Neem tijdens de sproeibeurt ook andere tropische planten, zoals de Philodendron, mee in de routine.
Vanwege de hoge luchtvochtigheid, en warmte, kan de badkamer een goede plek zijn voor jouw Alocasia. Let er wel op dat er voldoende licht is. Badkamers hebben soms slechts een klein raampje waardoor deze ruimte alsnog geen goede keuze kan zijn voor deze plant.
Voeding
Sommige van deze soorten zijn erg groot, anderen klein. Wat de hele plantenfamilie met elkaar gemeen heeft: ze kunnen zeer snel groeien. De behoefte aan voeding is dan ook groot. In het groeiseizoen kun je wekelijks wat vloeibare plantenvoeding toedienen. Let goed op want plantenvoeding is vaak zeer geconcentreerd. Lees de instructies op de verpakking over het verdunnen. Een overschot aan voeding in de pot kan schade aan de wortels veroorzaken.
Bijvoeden dus in het groeiseizoen, maar wanneer is dit? Dat verschilt een beetje per plant. Je kunt het zien doordat de plant weer nieuwe bladeren aan begint te maken. Meestal gebeurt dit wanneer de dagen weer langer worden. In de winter zie je nauwelijks groei (soms zelfs helemaal niks), dan hoef je niet bij te voeden.
Snoeien
Een Alocasia maakt nieuw blad aan dat steeds groter is dan het vorige. Uiteindelijk stoot de plant de oudere, kleinere, bladeren af. Deze groeiwijze zorgt ervoor de plant zichzelf “snoeit”. Je kunt het proces overigens wel een handje helpen. Bladeren die beginnen af te sterven kun je wegsnoeien. Zo hoef je niet te wachten en kan de energie van de plant naar de nieuwe bladeren.
Snoei dit blad zo dicht mogelijk bij de basis van de plant weg. Gebruik altijd een scherpe en schone schaar. Alhoewel het blad aan het afsterven is kan er nog steeds sap in zitten. Dit sap kan irriteren op de huid. Het is dus slim om handschoenen te dragen.
Potgrond
Een Alocasia stelt geen speciale eisen aan het soort potgrond. Je kunt dus een normale potgrond voor kamerplanten gebruiken. Deze houdt redelijk wat vocht vast en is rijk aan voedsel.
Pot en verpotten
Een Alocasia mag best wat krapper in zijn pot staan. Je merkt het vanzelf als het tijd is om te verpotten. Je ziet dan bijvoorbeeld de wortels uit het drainage gat van de pot groeien. Een ander signaal is dat de plant niet meer groter wordt tijdens het groeiseizoen.
Kies altijd een pot die een paar centimeter groter is dan de vorige. Nooit meteen veel ruimer dus. Ook moet er altijd een gat onderin de pot zitten voor de afwatering. Leg bij het verpotten eerst een laagje hydrokorrels onderin de pot en gebruik verse potgrond.
Alocasia soorten
In het wild bestaan er tientallen lagere cultivars van de Alocasia. Een groot aantal daarvan is in onze tuincentra te verkrijgen. Helaas niet allen even goed. Zo zijn er veel Olifantsoor soorten zeer zeldzaam. Dit zijn echte collectors items.
Hieronder vind je een opsomming van de meest voorkomende types. Een aantal daarvan zijn populair, een aantal onbekender. Allen zijn ze even uniek.
Alocasia Zebrina
Van alle soorten Olifantsoor planten is dit verreweg de meest populaire. De Alocasia Zebrina zie je in veel woonkamers terug. Het is een echte diva om te verzorgen, maar je krijgt er zeer veel voor terug. De bijnaam dankt de plant aan de stengels, die doen denken aan het patroon van een zebra.
Alocasia Black Velvet
Dit is een dwergalocasia en wordt meestal niet hoger dan 15 centimeter. De kleur van de bladeren varieert tussen donkergroen en diep zwart. De bladeren hebben een fluweelachtige structuur, vandaar de naam. Verder lezen over de Alocasia Black Velvet?
Alocasia Polly
Officieel is dit de Alocasia Amazonica, maar deze variant is vooral bekend onder de naam Alocasia Polly. Een andere bekende bijnaam is Skeletplant. Deze bijnaam is gebaseerd op de duidelijk aftekenende witte aders tegen de donkere bladeren. Deze bladeren zijn donkergroen, maar kunnen soms ook zwart zijn.
Alocasia Frydek
De Alocasia Frydek is een beetje een combinatie van eerder genoemde varianten. De bladeren doen denken aan die van de Polly, maar dan zonder de kartels. Het fluweelachtige laagje doet weer denken aan dat van de Black Velvet. Dit alles bij elkaar maakt het een unieke plant. Door de vorm van het blad begrijp je ook de bijnaam Olifantsoor.
Alocasia Cucullata
De Alocasia Cucullata is volledig frisgroen van kleur en heeft hartvormige bladeren die uitlopen in een smalle punt. De bladeren zijn glanzend wat de plant een luxe uitstraling geeft.
Alocasia Macrorrhiza
De Alocasia Macrorrhiza is een van de grotere Alocasia soorten. In de natuurlijke leefgebieden bereiken deze planten een indrukwekkende hoogte. Ook als kamerplant in pot kunnen ze zeer groot worden. Ze worden veel ingezet in woningen of kantoorpanden met een hoog plafond. Als je op zoek bent naar een grote soort is ook de Alocasia portadora een aanrader.
Alocasia Silver Dragon
Zoek je een unieke kamerplant die klein blijft? Dan is de Alocasia Silver Dragon iets voor jouw. Deze dwergalocasia heeft prachtige, zilverkleurige bladeren. Daar lopen diepe, donkere nerven overheen. Deze soort doet een beetje denken aan de Alocasia Black Velvet.
Alocasia Pink Dragon
Na de Silver Dragon krijgen we de Pink Dragon. In dit geval is de naam niet gegeven vanwege de kleur van de bladeren. De Alocasia Pink Dragon heeft deze naam gekregen vanwege de kleur van de stelen. Zoals je hieronder op de foto kunt zien zijn die roze van kleur. Een andere bijzondere in deze categorie is de Alocasia dragon scale.
Alocasia Stingray
Waarom deze Alocasia soort de bijnaam Stingray heeft, wordt duidelijk als je weet wat een stingray is. In het Nederlands heet dit een Pijlstaartrog. Deze vis heeft precies dezelfde vormen als het blad van deze Alocasia!
Alocasia Lauterbachiana
Eigenlijk is deze Olifantsoor een beetje een uitzondering op de rest. Het blad is langwerpig en bijna helemaal groen. Enkel de nerven zijn een iets lichtere tint. Verder lezen over de Alocasia Lauterbachiana.
Alocasia Red Secret
Als je echt een bijzondere plant zoekt, dan zit je goed met deze Alocasia Red Secret. Het blad is bordeauxrood glimt in het licht. Deze soort kan een hoogte van een meter bereiken, maar meestal haalt hij dat niet.
Alocasia Cuprea
Ook deze Alocasia heeft een unieke kleur. De kleuren van het blad lijken te verwisselen tussen brons, paar en geel. Dit is afhankelijk van de leeftijd van het blad en de invalshoek van het licht. De diepe nerven hebben tegelijkertijd een donkerdere kleur die een effect van schaduw geeft.
Alocasia Sanderiana
Deze Olifantsoor plant lijkt een beetje op de Alocasia Polly. Het heeft dezelfde donkere bladeren waarop de witte nerven prachtig afsteken. Het grote verschil zijn de randen. Deze zijn hier niet gekarteld, maar recht.
Alocasia Azlanii
Deze Dwergalocasia is zeer donker, bijna zwart. Helaas kom je deze soort bijna niet tegen in onze tuincentra. Mocht je er eentje tegenkomen, gelijk kopen want hij is zeldzaam! Verder lezen over de Alocasia Azlanii.
Alocasia Variegated
Eigenlijk is dit geen specifieke Alocasia soort. Het gaat hier om de kleuren op het blad. Variegated betekent gevarieerd en wordt ook wel “bont blad” genoemd. Veel soorten kunnen dit hebben. Hieronder zie je bijvoorbeeld de Alocasia Macrorrhizos “Variegated”. Verder lezen over de Alocasia Variegated.
Veel gestelde vragen en problemen
Is Alocasia giftig?
Helaas, een Alocasia is giftig. Misschien heb je wel eens een stengel gebroken (per ongeluk of met snoeien), en heb je gezien dat er een witachtig sap in zit. Dit sap is zeer irriterend voor de slokdarm bij inname en kan ook branden op de huid. Het is dus goed om deze planten niet neer te zetten als je kleine kinderen, katten of honden hebt. Nog beter is om een kamerplant te kiezen die niet giftig is. Denk hierbij aan een Pannenkoekenplant of een Olifantenpoot (Beaucarnea).
Een beetje vreemd is dan ook om te vermelden dat stengels van deze planten soms worden gegeten in delen van Azië. Degenen die dit doen bereiden deze stengels op een speciale manier en weten waar ze mee bezig zijn. Ons advies: een Alocasia is er puur voor de sier!
Kun je een Alocasia stekken?
Dat is zeker mogelijk. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat het geen gemakkelijke plant is om te stekken. Met de juiste aanpak moet het echter lukken. We hebben er een pagina over waar je een stappenplan kunt vinden. Verder lezen over Alocasia stekken.
Alocasia Olifantsoor hangt slap
Als Olifantsoor hangende bladeren heeft betekent dit dat de plant dorst heeft. Controleer dit nog even voordat je water geeft. Steek je vinger in de grond. Blijft er geen aarde aan plakken? Dan is de aarde droog en moet je water geven. Geef ieder uur kleine beetjes water totdat je ziet dat de bladeren weer mooi rechtop staan.
Kan een Alocasia bloeien?
Jazeker, als je echt geluk hebt zie je jouw Alocasia bloeien. Dit gebeurt echter heel weinig omdat de omstandigheden in ons land niet zo perfect zijn als de natuurlijke groeiomgeving. Aan de bloemen kun je ook mooi zien dat de Alocasia binnen de Aronskelkfamilie valt. De bloemen zijn qua opbouw hetzelfde. Hieronder op de foto zie je zo’n bloem.
De Alocasia lekt water / druppels aan het blad
Als je nog nooit druppels aan het blad van een plant hebt gezien kan het er een beetje raar uit zien. Gelukkig kunnen we vermelden dat dit geen enkel probleem is. Deze druppels zijn de uitkomst van een proces wat “Guttatie” heet. Een aantal tropische planten, waaronder dus de Alocasia, maar ook de Bananenplant en de Homalomena, doet dit.
Het normale proces van planten is het opnemen van water via de wortels en verdampen via de bladeren. In de nacht kan er geen vocht worden verdampt via de bladeren, dus hebben sommige planten daar een andere oplossing voor bedacht. Via een soort van poriën komt het water dus via de bladeren naar buiten.
Sommigen zouden dit proces beschrijven als een “huilende Alocasia”, maar het is niet schadelijk en de druppels zijn ook niet giftig.
Is dit een luchtzuiverende plant?
De Olifantsoor plant heeft bruine vlekken
Bij bruine vlekken op de bladeren kunnen er twee dingen aan de hand zijn:
De bruine vlekken zijn een reactie op te fel direct zonlicht. Dit kan gebeuren als jouw plant achter glas staat en veel van de hete middagzon ziet. Verplaats de plant dan water verder bij het raam vandaan.
Als het meer de randen van het blad zijn die bruin worden is er sprake van een te lage luchtvochtigheid. Deze droge lucht veroorzaakt de schade. Benevel dagelijks de bladeren met een plantenspuit. Dit moet het probleem in de toekomst voorkomen.
Kan deze plant in de tuin?
Eigenlijk niet. Deze planten groeien van nature in zeer warme gebieden. Je ziet vaak al dat ze in onze woonkamers lang niet zo groot worden als ze zouden kunnen. Mocht je het echt graag willen, dan zou je kunnen kijken naar de Alocasia Macrorrhizos. Deze soort is zeer sterk en kan in de zomer buiten staan. Wel belangrijk dat je hem binnen overwinterd, want hij is absoluut niet tegen vorst bestand.
Er zitten vliegjes in de aarde
Dit zijn rouwvliegjes. Deze zitten graag in vochtige potgrond. Ze kunnen irritant zijn, maar gelukkig goed te bestrijden. Verder lezen over rouwvliegjes.
De Olifantsoor verliest blad
Het is normaal als de plant af en toe een blad verliest. Dit zijn normaal gesproken de onderste bladeren. Deze onderste bladeren zijn de oudste aan de plant en worden afgestoten zodra er voldoende nieuwe bladeren in het midden zitten. Als je echter veel bladverlies ziet is het zaak om goed te kijken wat er mis gaat. Dit kan liggen aan een te lage temperatuur, tocht of een tekort een voeding en water. Lees op deze pagina de juiste aanpak voor de verzorging en kijk of je iets moet verbeteren.
Het blad krult
Als de bladeren krullen is dit een signaal dat de lucht te droog is. Droge lucht is iets waar deze planten familie niet goed tegen kan. Je kunt hier op verschillende manieren iets aan doen. Je moet zorgen voor natte bladeren. De meest eenvoudige manier het besproeien van de bladeren met een plantenspuit. Een andere oplossing is het inzetten van een luchtbevochtiger. Dit is iets waar veel andere kamerplanten, zoals ook de Strelitzia, van kunnen profiteren.
